Νίκος Γιαλελής: Αντί πολέμου, ας προτιμήσουμε Ειρήνη.

Γιατί αποδέχτηκες την πρόταση της Αικατερίνης Παπαγεωργίου να παίξεις στην παράσταση της Ειρήνη του Αριστοφάνη;

Γιατί παρακολουθώ τη δουλειά της Αικατερίνης και της Young Quill – που απαρτίζουν, εκτός από την Αικατερίνη, η Χριστίνα Κωστέα και ο Θεοφάνης Μιλλεούνης – με πολύ ενδιαφέρον εδώ και κάποια χρόνια και είχαν ήδη την εκτίμηση μου. Έχουμε μάλιστα ξανασυνεργαστεί – είχα μεταφράσει το έργο του Florian Zeller «ο Άλλος», για την παράσταση που σκηνοθέτησε η Αικατερίνη πριν λίγα χρόνια στο «Μικρό Χορν». Πρόκειται για μια ομάδα αρκετά – έως πολύ – νεότερών μου ανθρώπων με ισχυρούς μεταξύ τους δεσμούς συνεργασίας και σταθερούς και αξιόλογους συνεργάτες γύρω τους, που παλεύουν με έναν τρόπο που με συγκινεί πολύ μέσα στην συχνά πολύ δύσκολη σύγχρονη θεατρική μας πραγματικότητα. Μου φάνηκε λοιπόν ιδιαίτερα προκλητικό να συνεργαστώ με ανθρώπους νεότερους, με άλλη πιθανόν ματιά στα πράγματα απ’ ό, τι εγώ, και, βέβαια, πολύ τιμητικό να θελήσουν κι εκείνοι να συνεργαστούν με έναν κάπως… παλιότερο. Έτσι αποδέχτηκα την πρόταση με πολλή χαρά και τώρα μπορώ να πω με σιγουριά πως είμαι ακόμα πιο χαρούμενος που το έκανα.

Για ποιούς λόγους πιστεύεις ότι πρέπει να δούμε την παράσταση;

Δεν μου είναι ποτέ εύκολο να μιλώ για μια παράσταση στην οποία συμμετέχω. Πιστεύω σίγουρα ότι αξίζει ένα παιδί ή ένας έφηβος να τη δει – αφού πρωτίστως σε αυτό το κοινό απευθυνόμαστε, αν και σίγουρα ένας ενήλικας δεν πρόκειται να πλήξει – γιατί θέλω να πιστεύω πως είναι μια παράσταση που με τρόπο ευχάριστο και γλώσσα σύγχρονη (η πολύ ενδιαφέρουσα διασκευή είναι επίσης της ομάδας The Young Quill) προσπαθεί να πραγματευτεί τα διαχρονικά ερωτήματα της «Ειρήνης» του Αριστοφάνη: πώς επιτρέπουμε οι άνθρωποι να παίρνει τη θέση της ο πόλεμος, πόση – και συλλογική, κατά τον Αριστοφάνη – προσπάθεια χρειάζεται για να υπάρξει η ειρήνη, πόσο εύκολα μπορεί καμιά φορά να καπηλευτεί κάποιος το συλλογικό επίτευγμα, πόσα συμφέροντα μπορεί να θίγονται με την επικράτησή της, για να αναφέρω μόνο κάποια από εκείνα που θεωρώ κυριότερα.

Τι σκέφτεσαι όταν διαβάζεις τη φράση του Οδυσσέα Ελύτη “Το παν είναι η ρότα σου κόντρα στην κοινωνία ετούτη”;

Τη σημασία του μην εκλαμβάνω ως αυτονόητη και «εκ Θεού» καμία κοινωνική κατασκευή ή πραγματικότητα και μιαν υπενθύμιση: να εξετάζω πολύ σοβαρά καθετί που γίνεται γρήγορα συρμός πριν το υιοθετήσω.

Πιστεύεις ότι οι καλλιτέχνες μετά απ’ όλες τις κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας θα πρέπει να αλλάξουν τρόπο σκέψης και διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους σε σχέση με το παρελθόν;

Η αλήθεια είναι πως η τελευταία δεκαετία ανέτρεψε πολλά από εκείνα που θεωρούσαμε δεδομένα στις εργασιακές μας σχέσεις, όχι μόνον οι καλλιτέχνες, αλλά οι περισσότεροι, φοβάμαι, συμπατριώτες μας. Αυτό είναι κάτι που προσωπικά προσπαθώ να μη το ξεχνώ, μαζί με την ερώτηση αν είμαστε απαραίτητοι, ή έστω χρήσιμοι, και σε ποιον. Άλλωστε η εποχή – και η Πολιτεία, δυστυχώς – με τέτοιους όρους φαίνεται να μετρά τα πράγματα. Εμείς είμαστε «καταδικασμένοι» να βρισκόμαστε μόνιμα ανάμεσα σε δύο πόλους: του καλλιτέχνη-δημιουργού που έχει ανάγκη να εκφραστεί, να επικοινωνήσει, να γίνει γνωστός και του εργαζόμενου που πρέπει – και οφείλει – να ζει από τη δουλειά του. Ανάμεσα στους δύο πόλους αυτούς, ένα ευρύ φάσμα εργασιακών σχέσεων με ολοένα και αυξανόμενη ελαστικότητα αναπτύσσεται, πλήττοντας ιδιαίτερα τους νεότερους, αλλά όχι μόνο. Ελπίζω να ευοδωθεί η προσπάθεια που, απ’ όσο γνωρίζω, κάνει το Σωματείο προς την κατεύθυνση μιας Συλλογικής Σύμβασης στο ελεύθερο θέατρο, την οποία, φυσικά θα πρέπει στη συνέχεια να στηρίξουμε όλοι στην πράξη, αγωνιζόμενοι την ίδια στιγμή αφενός να ισορροπήσουμε μεταξύ των δύο προαναφερθέντων πόλων και αφετέρου να μη χάσουμε την επαφή μας με την κοινωνία στην οποία ζούμε, μια που μέλη της είναι το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε.

H πρώτη φωτογραφία είναι του Γιώργου Πανηγυρόπουλου.

Oι υπόλοιπες φωτογραφίες είναι της Ελίνας Γιουνανλή. 

Πληροφορίες & Προσκλήσεις για την παράσταση “Ειρήνη” του Αριστοφάνη στο παρακάτω link: