Ο σκηνοθέτης Αντώνης Στελιανέσης μας μιλάει για “Το Αμάρτημα της μητρός μου” του Βιζυηνού

Πώς αποφασίσατε να σκηνοθετήσετε Βιζυηνό και μάλιστα στην δημοτική;

Θεώρησα κατ’ αρχάς ότι αποδίδω σεβασμό στο κείμενο του Γεωργίου Βιζυηνού, ακόμα και με τη μεταφορά του Αμαρτήματος της μητρός μου στη νέα ελληνική. Αλλά ένας ακόμη λόγος είναι ότι στο θέατρο εγώ κυρίως αναζητώ τη γλώσσα εκείνη που θα φέρει στην επιφάνεια τις εικόνες που έχω μέσα μου για να τις «αρθρώσω». Όταν τη βρω, εκείνη μπαίνει στην υπηρεσία της ανάδυσης των μνημών και των οραμάτων μου, εκείνη τα αναζητά. Το κείμενο τελικά του Βιζυηνού, επεξεργασμένο από εμένα, επιστρέφει με τις εικόνες του.

Ποια είναι τα καινοτομικά στοιχεία που προσφέρει η δική σας σκηνοθετική οπτική;

Αυτό που ανέφερα, η εμμονή μου στην εικονοποιία. Όλο το έργο έχει δομηθεί με εικόνες που δεν παρατίθενται, αλλά εικόνες που είναι είτε αυτόνομες, δομημένες με αρχή, μέση και τέλος, είτε συμπλέκονται μεταξύ τους και δημιουργούν παράξενους χρωματισμούς. Ασυνήθιστους νομίζω και ωραίους. Προσπάθησα να απαλύνω το γκρίζο του κειμένου με εικόνες που φωτίζουν τα πρόσωπα των ηθοποιών μου. Είναι σαν ένα φως να παρακολουθεί την κίνησή τους και να δίνει σ’ αυτήν πλαστικότητα. Η εικονοποιητική μου πρόταση, εγώ τη λέω μανία, είναι βασισμένη στην τεχνική των ζωγράφων της μεταναγεννησιακής εποχής.

Υπήρχαν σημεία που σας προβλημάτισαν στην προσέγγιση αυτής της σκηνοθετικής οπτικής;

Όλη αυτή η προσαρμογή, η δέση, η τεκμηρίωση λόγου και εικόνας. Ήθελα να δω κατά πόσον εφάπτονται μερικές σκέψεις μου και οράματά μου με τον λόγο του Βιζυηνού. Δεν ήθελα να εκβιάσω κάτι. Προσπαθούσα να σκέφτομαι πολύ και να ανακατεύω χρώματα. Πολλές φορές μουτζούρωνα και αποτύγχανα. Αλλά νομίζω το «δείγμα» τελικά είναι καλό.

Τι είναι ο Βιζυηνός για εσάς και τι μπορεί να είναι για εμάς;

Δεν αισθάνομαι κάτι διαφορετικό εγώ για τον Βιζυηνό από εκείνο που οφείλετε κι εσείς να αισθάνεστε. Για όλους μας είναι μια ευκαιρία να προβληματιστούμε πάνω στη διαδικασία της κατασκευής της γραφής, της γραφής μέσω της νέας γραφής και της νέας γραφής μέσω της εικόνας. Είναι μια ευκαιρία να δούμε και να μιλήσουμε για τις οικογενειακές σχέσεις με παραδείγματα πικρά και πιο αβάσταχτα. Είναι μια ευκαιρία να κατανοήσουμε το ταραγμένο μυαλό, που γράφεται από την παιδική ηλικία. Είναι μια ευκαιρία να αναρωτηθούμε αν και πόσο αμαρτάνουμε καθημερινά και αν μας οφείλεται για τις αμαρτίες μας κάποια τιμωρία, κάποια ή κάποιες ποινές, που θα τις αποδώσουμε εμείς στους εαυτούς μας ή θα μας αποδοθούν έξωθεν. Ή άνωθεν.

Τι σκέφτεστε για την Ελλάδα  του 2019;

Προσπαθώ να μη σκέφτομαι αρνητικά, δεν θέλω. Βέβαια, πάντα η ενασχόληση με το θέατρο, παρά τις δυσκολίες της, μας κάνει αισιόδοξους και μας δίνει νόημα στη ζωή. Αισθάνομαι ότι πρέπει να φωτίζω και τη ζωή μου, όχι μόνο τους ρόλους που υπερασπίζομαι ως σκηνοθέτης.

Πληροφορίες για την παράσταση «Το Αμάρτημα της Μητρός μου» του Γ. Βιζυηνού στο Θέατρο Παραμυθίας ΕΔΩ