Ο Steve Bart (Σταμάτης Μπαρτατίλας) μιλά στην Art and Press για το νέα του διηγήματα & μας παρουσιάζει πρωτότυπες ιστορίες, οι οποίες αντλούν έμπνευση από στίχους των Κατσιμίχα.
Ποια πιστεύετε ότι είναι εκείνα τα στοιχεία τα οποία κάνουν δυνατό ένα κείμενο σήμερα;
Δε μπορώ να μιλήσω γενικά, μπορώ μόνο να μιλήσω για το πως γράφω εγώ. Όταν ένα κείμενο δεν αφορά μόνο εκείνον που το γράφει, τότε μπορεί να έχει τα στοιχεία εκείνα που το κάνουν δυνατό. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Πρέπει να υπάρχει δομή, όταν πρόκειται για μυθοπλασία ειδικά, να είναι δηλαδή ολοκληρωμένο σαν σκέψη. Βέβαια υπάρχουν κι εκείνα τα «αφαιρετικά» κείμενα που δε μπορείς να τα βγάλεις από το κάδρο, αλλά αυτό το είδος είναι μια κατηγορία από μόνο του.
Ποια επιθυμία σας οδήγησε να εκφράσετε τις σκέψεις σας πάνω στο χαρτί; Δεδομένου ότι είναι η πρώτη σας συγγραφική απόπειρα.
Γράφω από 15 χρονών, αρχικά ήταν κάποια πρωτόλεια στιχάκια πάνω σε γνωστά τραγούδια. Αργότερα έγραφα χωρίς να έχω κάποια μελωδία στο νου μου και ξαφνικά, χωρίς να ξέρω πως, πέρασα στα διηγήματα. Η αλήθεια είναι ότι μου αρέσει να λέω ιστορίες και μέσα από αυτές να μιλάω για όσα σκέφτομαι, για όσα νιώθω και γενικότερα για όσα με προβληματίζουν. Για μένα δεν υπάρχει άλλος λόγος για να γράψω κάτι. Μόνο η ανάγκη μου να πω μια ιστορία.
Πως και γιατί επιλέξατε τις φωτογραφίες που υπάρχουν στο βιβλίο;
Ήθελα να συμπληρώνουν τα κείμενα, αλλά όχι με δεικτικό τρόπο και σε καμία περίπτωση δεν ήθελα να απεικονίζουν το προφανές. Τις φωτογραφίες τις έχω τραβήξει εγώ, εκτός από δύο, μία του Γιώργου Λιοντάκη και μία του Στάθη Τζουβάρα και τις είχα αναρτήσει στο Instagram. Ήθελα να παντρέψω λοιπόν και την άλλη μου ιδιότητα, αυτή του σκηνοθέτη, στο πρώτο μου βιβλίο. Ήθελα να είναι μια τρισδιάστατη -αν μπορούμε να την πούμε έτσι- εμπειρία. Μία διάσταση είναι η ανάγνωση μέσα από τα κείμενα, μία η εικόνα μέσα από τις φωτογραφίες και άλλη μία η μουσική που μας έρχεται στο νου έτσι κι αλλιώς από τα τραγούδια του Χάρη και του Πάνου.
Γιατί εμπνευστήκατε ειδικά από τα τραγούδια των αδερφών Κατσιμίχα;
Οι Κατσιμιχαίοι με συντροφεύουν από τα 7 μου, όταν κυκλοφόρησαν τον πρώτο τους δίσκο, τα «Ζεστά Ποτά». Μέσα από τα τραγούδια τους με έμαθαν να σκέφτομαι και να αισθάνομαι. Οι ιστορίες τους μου δημιουργούν εικόνες, σα μικρές κινηματογραφικές ταινίες. Αργότερα προστέθηκαν και άλλοι δημιουργοί, όπως τα Διάφανα Κρίνα, οι Τρύπες, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, αλλά και ο David Bowie, ο Bob Dylan και οι Iron Maiden. Δε θα μπορούσε λοιπόν το πρώτο μου βιβλίο να μην εμπεριέχει αυτό το δίδυμο που τόσο με έχει καθορίσει.
Μπορείτε να θυμηθείτε την πρώτη φορά που ακούσατε ένα τραγούδι τους και πως νιώσατε;
Φυσικά, είναι μία από τις εικόνες που κουβαλάω μέσα μου. Θυμάμαι δυο παιδιά, εμένα και τον ξάδερφό μου τον Λουκά, μέσα σε ένα Subaru που χωρούσε τέσσερα άτομα με το ζόρι, να τραγουδάνε τον «Φάνη» χωρίς να έχουν πλήρη συναίσθηση για το τι λένε οι στίχοι, τους τραγουδούσαμε σχεδόν μηχανικά. Λίγο αργότερα, γύρω στα 15 μου, συνειδητοποίησα τη σκληρότητα που βιώνει ο χαρακτήρας του τραγουδιού και την τρυφεράδα που τον βλέπουν οι δημιουργοί και σοκαρίστηκα. Το συγκεκριμένο τραγούδι διαμόρφωσε τον τρόπο σκέψης μου, όσο περίεργο κι αν φαίνεται αυτό.
Οι ήρωες του βιβλίων σας θα κάναν παρέα με τους ήρωες των τραγουδιών τους;
Άλλες φορές ναι, άλλες φορές θα ήταν ο ένας απέναντι στον άλλο. Για παράδειγμα, ο Φάνης του ομώνυμου τραγουδιού θα είχε αράξει σίγουρα με τον Στέλιο και την Άννα από το «Κουτάλι και βελόνα» ή θα είχαν συναντηθεί στους δρόμους της πρέζας με κάποιο τρόπο. Από την άλλη ο Μάρκος και η Άννα του βιβλίου είναι ξεκάθαρα απέναντι στον Μάρκο και την Άννα του τραγουδιού κι ας είναι τα ίδια πρόσωπα. Και αυτό ήθελα να δείξω, ότι μπορεί τα πρόσωπα να μην άλλαξαν, άλλαξαν όμως οι χαρακτήρες και αυτό είναι πιο σημαντικό.
Κάποιο από τα διηγήματα που ξεχωρίζετε και γιατί;
Το αγαπημένο μου είναι «Το Κατερινάκι» που έχει τον υπότιτλο «Ξημέρωμα φριχτό σαν πιστολιά». Οι λόγοι είναι πολλοί, είναι το κείμενο που ξεκίνησε σχεδόν την διαδικασία της έκδοσης, είναι μια ιστορία που θέλω πολύ να την κάνω μικρού μήκους ταινία μάλιστα το σενάριο είναι ήδη έτοιμο και είμαι στη φάση της αναζήτησης χρηματοδότησης.
Θα μπορούσαν τα κείμενα σας να συναντήσουν την άλλη σας μεγάλη αγάπη τον κινηματογράφο;
Σίγουρα. Όχι όλα, μιας και κάποια είναι αυτό που εγώ λέω «αφαιρετικά», αλλά υπάρχουν άλλα που θα μπορούσαν να γίνουν μικρού ή μεγάλου μήκους ταινίες. Το ζητούμενο εδώ όμως, δεν είναι να μεταφερθεί η ιστορία αυτούσια, αλλά να μείνει το νόημα και το μήνυμα, γιατί είναι άλλοι οι κανόνες μιας ταινίας και άλλοι οι κανόνες ενός διηγήματος.
Το βιβλίο προφανώς το διάβασαν ο Χάρης κι ο Πάνος Κατσιμίχας για να πήρατε την άδεια χρήσης των τίτλων, ποιο το feedback που είχατε;
Η επαφή έγινε μέσω του Θανάση Συλιβού, του εκδότη του Μετρονόμου. Αυτό που ξέρω είναι ότι ο Χάρης συγκινήθηκε και ο Πάνος ενθουσιάστηκε και πραγματικά με γέμισε χαρά αυτή η ανταπόκριση.
Τι σας λένε οι αναγνώστες του βιβλίου; Πως το εισπράττουν;
Όσοι με ξέρουν λένε ότι βλέπουν πολλά στοιχεία μου στους ήρωες των διηγημάτων. Όσοι δε με ξέρουν μου είπαν ότι τους άρεσε ο τρόπος γραφής μου.
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σου (ή και άλλα σχέδια) σχέδια;
Αυτή τη στιγμή μοντάρω μαζί με τον Θανάση Χουλιαρά το ντοκιμαντέρ που κάναμε πριν δύο χρόνια με τον τίτλο «Ο Οδυσσέας επέστρεφε στο βουνό». Παράλληλα σκέφτομαι τη θεματολογία του δεύτερου βιβλίου και όπως σας είπα παραπάνω είμαι στην αναζήτηση χρηματοδότησης έτσι ώστε να μετατραπεί «Το Κατερινάκι» σε μικρού μήκους ταινία. Κάπου στην άκρη του μυαλού μου υπάρχει κι ένα θεατρικό μιούζικαλ, αλλά ακόμα είναι νωρίς.
Πληροφορίες για τα διηγήματα του Σταμάτη Μπαρμπατίλα:
Το Art and Press δημιουργήθηκε με σκοπό την πολιτική, πολιτιστική και πολύπλευρη ενημέρωση των πολιτών. Πίσω από τη λειτουργία του Art and Press υπάρχει μία ομάδα «ανήσυχων» ανθρώπων, που προέρχονται από διάφορους κοινωνικούς χώρους, στους οποίους προσέφεραν και συνεχίζουν να προσφέρουν εθελοντικά όπου και όσο μπορούν. Η κοινή αγάπη των μελών της ομάδας μας για την πολιτική, τον πολιτισμό και γενικά την ενημέρωση, είναι η κινητήρια δύναμη για την παρακολούθηση, καταγραφή και παρουσίαση σε όλους εσάς, όσων συμβαίνουν. Δεν μας καθοδηγεί κανείς, δεν μας χρηματοδοτεί κανείς και ως εκ τούτου παραθέτουμε τα γεγονότα όπως ακριβώς λαμβάνουν χώρα. Η πορεία του Art and Press είναι συνεχόμενα και ραγδαία ανοδική όσον αφορά την προσέλκυση επισκεπτών / αναγνωστών τόσο στην κύρια ιστοσελίδα όσο και στο κανάλι του Youtube.