Please enable JS

Σοφία Νικολοπούλου

Ανήκω σε μια γενιά που μεγάλωσε στο σκοτάδι και τώρα ψάχνει να βρει την έξοδο στο φως.

Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που πιστεύεις ότι κάνουν το κείμενο «Πανεπιστήμιο – Ομόνοια» τόσο δυνατό;
Το έργο του Γιάννη Οικονόμου συνδυάζει μια γραφή ποιητική και ταυτόχρονα ρεαλιστική. Η πλοκή του είναι σχεδόν κινηματογραφική, με στοιχεία flashback και γρήγορες εναλλαγές όπου η εικόνα συχνά κατέχει ισοδύναμο ρόλο με τον λόγο. Οι ήρωες άλλοτε φιλοσοφούν και άλλοτε μέσα σε λίγες, αλλά πυκνές νοήματος ατάκες, μας εκθέτουν όλον τον ψυχισμό τους.

Θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό να γράφονται σύγχρονα ελληνικά έργα από νέους δημιουργούς που αφουγκράζονται τον παλμό της κοινωνίας και μας φέρνουν αντιμέτωπους/-ες με τα φλέγοντα ζητήματα του καιρού μας, όπως είναι αυτό της ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας με το οποίο καταπιάστηκε με μαεστρία ο Γιάννης.

Για ποιούς λόγους δέχτηκες να συνεργαστείς με τη σκηνοθέτη Γιάννη Οικονόμου;
Όταν μου μίλησε ο Γιάννης για το έργο και μου το έδωσε να το διαβάσω, κατάλαβα από τις πρώτες γραμμές πως έχουμε στα χέρια μας ένα υλικό με στέρεη βάση και ταυτόχρονα εύπλαστο, έτοιμο να προσαρμοστεί στις ανάγκες μιας παράστασης. Δεν θα μπορούσα να αρνηθώ μια πρόσκληση για συνεργασία από έναν άνθρωπο τόσο δοτικό, ενθαρρυντικό και ταλαντούχο όσο ο Γιάννης. Όπως αποδείχτηκε στην πορεία της δουλειάς μας, όχι μόνο ως συγγραφέας αλλά και ως σκηνοθέτης, ήξερε πολύ καλά τι ήθελε να πει, πώς να κατευθύνει τους ηθοποιούς του, αλλά κυρίως πώς να φτιάξει μια ομάδα με ωραία χημεία που «μιλάει την ίδια γλώσσα» επί σκηνής. Κι αυτό το θεωρώ το πιο σπουδαίο κατόρθωμά μας. Γιατί το θέατρο είναι «άθλημα ομαδικό» και αυτό μένει στο τέλος της μέρας.

Εξάλλου, ο Γιάννης δεν φρόντισε μόνο το κείμενό του, αλλά και όλους τους συνεργάτες του. Έσκυψε πάνω από τις χορογραφίες μαζί με τους αέρινους Μαργαρίτα Κώστογλου και Φλοριάν Παπά. Μέτρησε και ξαναμέτρησε τα σκηνικά με τον Πέτρο Κρητικό και την Ιωάννα Χαλά. Άκουσε στο repeat την ταξιδιάρικη μουσική του Harry Huta. Διάλεξε τα χρώματα και τα υλικά στα κοστούμια μαζί με τη Μάρα Ανδρέου. Έμεινε δίπλα σε κάθε κλικ του φωτογραφικού φακού της Λιλής Νταλανίκα, ενώ μαζί με τη Δήμητρα Τζιάννη μάς ενέπνευσε και μας καθοδήγησε στις πρόβες με τους υπέροχους συναδέλφους Λάζαρο Βαρτάνη και Θάνο Παπαθανάση.

Tι ιδιαίτερο έχει η δική σας παράσταση ώστε να έρθει το κοινό να την δει;
Το θέμα της ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, το οποίο θίγει το έργο Πανεπιστήμιο – Ομόνοια, είναι ένα ζήτημα ευαίσθητο και εξαιρετικά επικίνδυνο. Ειδικά με όλο το κίνημα του MeToo που λαμβάνει χώρα τα τελευταία δύο περίπου χρόνια στην Ελλάδα, δύσκολα ένα θεατρικό έργο θα τολμούσε να καταπιαστεί με αυτό. Είναι πολύ πρόσφατο στη χώρα μας και οι πληγές πολύ νωπές, αν και δυστυχώς βλέπουμε να δημιουργούνται διαρκώς νέες. Ακόμα πολλές γυναίκες προσπαθούν να μιλήσουν, να ξεφύγουν από κακοποιητικές συμπεριφορές, ενώ οι γυναικοκτονίες πληθαίνουν. Νομίζω πως προσεγγίσαμε το θέμα με σεβασμό και μεγάλη προσοχή και θα άξιζε κανείς να στηρίξει αυτήν την προσπάθεια να ανοίξει ο διάλογος σε όλα τα επίπεδα.

Εκτός, όμως, από το ίδιο το θέμα θεωρώ πως χρειάζεται το κοινό να υποστηρίζει νέους καλλιτέχνες, νέες ιδέες με όραμα και αξίες, μιας που η Πολιτεία δεν το κάνει.

Μίλησέ μας για το δικό σου ρόλο.
Ο ρόλος της Γυναίκας, που μου εμπιστεύτηκε ο Γιάννης στο έργο, καθρεφτίζει όλες τις κακοποιημένες γυναίκες, όλα τα θύματα της βίας.

Εκείνης της βίας που βρίσκεται πίσω από καθημερινές φράσεις, τη λεκτική και ψυχολογική βία που συχνά προσπερνάμε, μέχρι το πρώτο χαστούκι που δεν είναι ποτέ μόνο ένα.

Η Γυναίκα του έργου συναντά τυχαία στο μετρό ανάμεσα στους σταθμούς Πανεπιστήμιο – Ομόνοια τον άντρα που θα ερωτευτεί, θα παντρευτεί και που έμελλε να γίνει ο βασανιστής της. Είναι το ζευγάρι «της διπλανής πόρτας» με όλη τη ζωή που κουβαλάει, με τα παιχνίδια, τα γλυκόλογα, το χιούμορ. Το ζευγάρι εκείνο που όλοι βρίσκουν ταιριαστό και κανείς δεν φαντάζεται τι γίνεται πίσω από κλειστές πόρτες. Όλη η ανεμελιά του έρωτα δεν αργεί να μετατραπεί για τη Γυναίκα αυτή σε φόβο, φόβο, φόβο και ένα μοιραίο τέλος.

Κι εδώ έρχεται η ερώτηση που δεν θέλουμε άλλο να ακούγεται: «Γιατί τώρα;» Γιατί δεν φεύγει; Γιατί δεν μιλάει; Ελπίζω το έργο να μιλήσει από μόνο του επί σκηνής, ωστόσο η δική μας απάντηση είναι ξεκάθαρη: Γιατί τώρα θέλησε, γιατί τώρα μπόρεσε ή δεν μπόρεσε ακόμα. Η κάθε γυναίκα, όπως κι η Γυναίκα του έργου μας, έχει – και ας την αφήσουμε επιτέλους να έχει – τον δικό της χρόνο να αντιδράσει στη βία.

Τι σκέφτεσαι όταν διαβάζεις τη φράση του Οδυσσέα Ελύτη “Το παν είναι η ρότα σου κόντρα στην κοινωνία ετούτη ”;

Με αυτή τη μαγική φράση του Ελύτη που ξεχώριζε τις λέξεις μία προς μία σκέφτομαι μια ολόκληρη γενιά που παλεύει να βρει τη φωνή της, το βήμα της, που είχε κάποτε όνειρα που ποδοπατήθηκαν κι έμαθε να φοβάται και να υποχωρεί. Μια γενιά που μεγάλωσε στο σκοτάδι και τώρα ψάχνει να βρει την έξοδο στο φως. Που αργά η γρήγορα τα θέλω της άρχισαν να χτυπάνε δυνατά κάτω από το στήθος αμφισβητώντας το κέρδος, τη δόξα, την καταξίωση, την επιτυχία όπως της τα έμαθαν. Που έχει ακόμα βαθιές πληγές, αλλά ξέρει πια πως ο μόνος δρόμος είναι το μαζί. Που καθένας βγαίνει από την ασφαλή φωλιά της απομόνωσής του και ψάχνει ένα άλλο χέρι να κρατήσει και να κρατηθεί. Με δυο λόγια, μια γενιά που αναζητά τον δικό της Διαφωτισμό. Τη δική μας γενιά.

Πληροφορίες για την παράσταση:

https://artandpress.gr/%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b9%ce%bf-%ce%bf%ce%bc%cf%8c%ce%bd%ce%bf%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b3%ce%b9%ce%ac%ce%bd%ce%bd%ce%b7-%ce%bf%ce%b9%ce%ba%ce%bf/
Array