Το έργο αυτό είναι το πλακάτ μου – Συζήτηση  με τον θίασο του έργου ΤΟ ΤΣΙΡΚΟ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ

Γράφει η Κωνσταντίνα Ρόδη

Για δεύτερη σεζόν παρουσιάζεται «Το Τσίρκο των Ψυχών» της Ασπασίας Ποντίκα, ένα έργο για όσους έχουν πάρει την απόφαση να δουν την αλήθεια κατάματα, και να παρακολουθήσουν τις πραγματικές «ειδήσεις».

Τα δελτία ειδήσεων συνήθως αναφέρουν γεγονότα, ποτέ όμως δεν είχαμε την δυνατότητα να ακούσουμε τα συμβάντα από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές της ιστορίας. Στο έργο αυτό, μας εκφράζουν την ιστορία τους μια γυναίκα κακοποιημένη, ένα παιδί θύμα παιδεραστίας, ένας άντρας που έχει υποστεί ρατσισμό, ένας άντρας ομοφυλόφιλος που αντιμετωπίζει την κοινωνία για τις επιλογές του, μια γυναίκα τυφλή, μια γυναίκα που παλεύει με τον εθισμό… και ένας παράγοντας εξουσίας ο οποίος δημιουργεί το θέαμα, όπως ο εκπαιδευτής με το μαστίγιο μπορεί να τιθασεύει τα λιοντάρια στο τσίρκο.

Σε ένα λιτό αλλά καταλυτικό σκηνικό, με μια αμεσότητα που δεν σε αφήνει να χαλαρώσεις επί μιάμιση ώρα, το Τσίρκο των Ψυχών, έχει ανοίξει τα θέματα – πληγές της κοινωνίας, και μας καλεί σε μια μεγάλη συζήτηση.

Μιλήσαμε με την συγγραφέα και σκηνοθέτη, Ασπασία Ποντίκα, και τους ηθοποιούς της παράστασης, σε μια συνέντευξη που αγγίζει μια θεματολογία καθόλου εύκολη.

Ασπασία Ποντίκα, είναι η δεύτερη σεζόν που ανεβαίνει το έργο Το Τσίρκο των Ψυχών. Θέλω να μας περιγράψεις αντιδράσεις του κοινού, που σου έχουν κάνει εντύπωση.

ΑΣΠ. ΠΟΝΤΙΚΑ- Οι άνθρωποι που έχουν δει το έργο στην πρώτη σεζόν μου αναφέρουν ότι φέτος είναι διαφορετικό, ότι έχουν γίνει «ενέσεις ανανέωσης», τους αρέσει απ’ ό,τι φαίνεται το στοιχείο της έκπληξης. Οι θεατές που το βλέπουν για πρώτη φορά φέτος… υπήρξαν άνθρωποι που με πήραν τηλέφωνο αλλά όχι την ίδια ημέρα της παράστασης, γιατί ήθελαν να κατασταλάξει μέσα τους πρώτα αυτό που είδαν. Το έργο παρουσιάζει θέματα που ακούμε ως γεγονότα κάθε μέρα σχεδόν, από την τηλεόραση – αλλά είναι εντελώς διαφορετικό να τα βλέπεις να διαδραματίζονται στην Σκηνή από ηθοποιούς. Οι θεατές αυτοί μου ανέφεραν ότι το έργο τους προβλημάτισε και ήθελαν να το μοιραστούν μαζί μου. Βλέπω θεατές που βγαίνουν από την αίθουσα του θεάτρου και μένουν εκεί, για να το συζητήσουν. Έχουμε ακούσει καλές κριτικές και αυτό μας ικανοποιεί φυσικά.

Γιατί «τσίρκο» για τις ψυχές; Και τί είναι αυτό εν τέλει που θα τις ελευθερώσει από το τσίρκο;

ΑΣΠ. ΠΟΝΤΙΚΑ- Τσίρκο είναι ένα θέαμα το οποίο δημιουργήθηκε πολλά χρόνια πριν. Στην αρχή ήταν ένα θέαμα με ζώα, που τα σκλάβωναν και τα έφερναν σε άλλες χώρες για να τα επιδείξουν έναντι κάποιου αντίτιμου. Υπήρξαν όμως και θεάματα με ανθρώπους «διαφορετικούς» από τους κοινούς ανθρώπους της εκάστοτε κοινωνίας, ανθρώπους μη αποδεκτούς. Το τσίρκο δηλώνει μια πολυχρωμία εντυπώσεων και συναισθημάτων. Μπορεί να σε κάνει να γελάσεις αλλά μπορεί και να κλάψεις. Στο τσίρκο υπάρχει το μαστίγιο, γιατί έτσι εκπαιδεύονταν τα ζώα μέσα στο κλουβί που τα περιορίζει. Στο έργο μας ο χαρακτήρας του Εξουσιαστή εγκλωβίζει τις ψυχές με τον φόβο να μην του φύγουν. Εδώ μιλάμε με σουρεαλισμό, για να υποδηλώσουμε την εξουσία που εγκλωβίζει, ένα μάτριξ. Το έργο το φαντάστηκα όντως σαν μάτριξ.  Για το πώς θα ελευθερωθούν τελικά οι ψυχές από αυτό;… δυστυχώς δεν μπορώ να θυμηθώ στην ιστορία κάποια στιγμή που η απελευθέρωση να συνέβη ομαλά. Να πεις δηλαδή στον εξουσιαστή σου «θα ήθελα να με ελευθερώσεις»; Πάντα, δυστυχώς ή ευτυχώς, υπάρχει μια βίαιη πράξη που θα οδηγήσει στην απελευθέρωση.

Αυτό που μας εξουσιάζει και γινόμαστε ψυχές σε ένα τσίρκο, είναι πάντα ένας εξωτερικός «εξουσιαστής»;

Όχι, άλλωστε όλα είναι μέσα στο μυαλό μας και μας δημιουργεί την δειλία του να μπορέσουμε να βγούμε προς τα έξω. Είναι στην ψυχή και στο μυαλό των ανθρώπων και τοποθετήθηκε εκεί μέσα από την διαπαιδαγώγηση, όπως συμβαίνει σε ένα παιδί στα πρώτα του χρόνια και του διαμορφώνει αδυναμίες και ιδιοσυγκρασία. Κάποιος όμως σίγουρα το μπολιάζει αυτό.

Θέλω να μου πείτε οι ηθοποιοί που ενσαρκώνεται αυτούς τους συμβολικούς χαρακτήρες, το πιο σημαντικό εύρημα για τον χαρακτήρα σας, κατά την διάρκεια της πρόβας.  

ΙΩΑΝΝΑ ΡΟΥΣΣΟΥ (ΕΘΙΣΜΟΣ) – Εγώ εκπροσωπώ τον Εθισμό, που δεν αφορά μόνο τον εθισμό σε μια χημική ουσία, αλλά και την εξάρτηση στην καταπίεση αυτή καθ’ εαυτή. Ο εκμεταλλευτής της δίνει αυτό που της χρειάζεται για να ανακουφιστεί, για να επιβιώσει, και παράλληλα την καταστρέφει: είναι η τοξικότητα που έχει αυτή η σχέση. Το εύρημα το δικό μου, που υπάρχει και στο κείμενο όμως και το κάνει έτσι πολυδιάστατο, είναι πως δεν είναι μόνο θύμα: Η ίδια, κατά την διάρκεια της πλοκής, παλεύει, αγωνίζεται να ελευθερωθεί και συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να ελευθερωθεί και αυτό την κάνει πιο τραγική από το να είναι απλώς ένα θύμα. Αυτή νομίζω ότι είναι η ομορφιά σε αυτή την πολυπλοκότητα στην σχέσης θύματος και εξουσίας. Υπάρχει η επιλογή, η αδυναμία φυγής κ.λπ.

ΝΙΚΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ (ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ) – Κάποια από τα βιώματα αυτού του χαρακτήρα τα έχω και εγώ, όχι όμως σε τέτοιο βαθμό. Έχω υπάρξει σε κακοποιητικές σχέσεις, υπάρχω ως ομοφυλόφιλος άντρας στην σύγχρονη κοινωνία. Ήμουν μάλλον από τους τυχερούς που δεν έχουν βιώσει bullying, ίσως λόγω του χαρακτήρα μου, ίσως του ότι μεγάλωσα με γονείς που με στηρίζουν… και το τελευταίο παίζει μεγάλο ρόλο, γιατί η οικογένεια είναι ο πυρήνας του ανθρώπου. Υπήρξε μια πηγή έμπνευσης ένας άνθρωπος ο οποίος ενώ θέλει άλλα πράγματα στην ζωή του, μου εκμυστηρεύτηκε ότι κάνει κάτι άλλο επειδή του το προτείνει η οικογένεια, ο κοινωνικός του κύκλος, οπότε αυτός ο άνθρωπος φτιάχνει την ζωή του με βάση τα «θέλω» του κύκλου του. Μπορώ να καταλάβω πόσο πιέζεται για να είναι τέλειος, και το χρησιμοποίησα αυτό στον ρόλο, στο πώς συμπεριφερόμαστε όταν θέλει κάτι από εμάς η κοινωνία και δεν μένουμε σε αυτό που θέλουμε εμείς. Λειτούργησε για εμένα ως ένας καταλύτης για να πράξω με βάση αυτό, για να δώσω ζωή στον χαρακτήρα της Νταίζη.

ΟΛΓΑ ΤΣΑΡΣΙΤΑΛΙΔΗ (ΕΜΦΥΛΗ ΒΙΑ) – Εμένα δεν είναι ένας χαρακτήρας. Είναι η φωνή πολλών γυναικών κακοποιημένων. Στην αρχή το είδα σαν μια έννοια, είπα «θα ενσαρκώσω την γυναικοκτονία», όμως μπαίνοντας βαθειά μέσα και ψάχνοντας πολλές υποθέσεις του τελευταίου έτους, που αφορούν κυρίως την Ελλάδα, εκεί άρχισα να παίρνουν σάρκα και οστά οι γυναίκες αυτές μέσα μου. Έβλεπα τα πρόσωπά τους, έβλεπα σκηνές από αυτό που φανταζόμουν ότι είχε συμβεί. Εκεί κάπου λύγισα και αμέσως μετά ατσαλώθηκα και θέλησα να το κάνω αυτό με μεγαλύτερη τόλμη. Πιστεύω ότι ο πόνος είναι τεράστια δύναμη, δεν πρέπει να μένεις όμως εκεί. Πρέπει να γίνει παραγωγικός. Πέρασα στην αντεπίθεση λοιπόν, είπα ότι θα φωνάξω για αυτές τις γυναίκες, να πω τί τους συνέβη και τί μπορεί να συμβεί αύριο στα παιδιά μας, στους διπλανούς μας… Πέρασα από την προσωπική μου λύπη, από τον πόνο μου συναισθανόμενη αυτές τις γυναίκες, από την ντροπή για το πώς επιτρέπει η κοινωνία μας να γίνονται τέτοια πράγματα, από την ντροπή απέναντι στις οικογένειές τους που δεν μπορώ να βοηθήσω περισσότερο, στην δύναμη, προσπαθώντας να κάνω τον ρόλο αυτό ένα μέσο αντίστασης.

ΑΙΛΙΑΝΑ ΜΑΡΚΑΚΗ (ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ) – Νομίζω αυτό που πιο πολύ ήταν καθοριστικό για την «Αθωότητα», ήταν η αγνότητα του μικρού κοριτσιού. Είναι ένα κορίτσι που έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά. Νομίζω ότι δεν θα μπορούσα να πλησιάσω αυτό τον ρόλο διαφορετικά, η αγνότητα που θέλαμε να έχει αυτό το πλάσμα ήταν καθοριστική για να την προσεγγίσω. Δεν είναι ένα πρόσωπο, όπως και της Όλγας, είναι πολλά τα παιδιά που παθαίνουν  αυτό το πράγμα – και είδαμε πόσο αγνά και αθώα μπορεί ένα τέτοιο πλάσμα βουτάει κάθε φορά στην ιστορία που βίωσε. Δεν θέλει να την θυμάται και την έχει αντικαταστήσει με άλλα πράγματα, έχει βάλει άλλους πρωταγωνιστές στην ιστορία της μόνο και μόνο για να μπορέσει να επιβιώσει. Ας πούμε ότι ξεκινάει σαν ένας λευκός καμβάς μέσα στο τσίρκο, για να παίξει, και ξαφνικά βομβαρδίζεται από διάφορα χρώματα γιατί θυμάται την ιστορία της. Αυτό ήταν πολύ λειτουργικό και είναι ένας δρόμος που ανοίγει πολλά μέτωπα: το πλάσμα αυτό δεν θέλει να θυμάται αλλά και μέσα από τον φόβο της έχει σβήσει κάποια γεγονότα. Η λήθη είναι επίσης πολύ ενδιαφέρον κομμάτι για έρευνα. Οπότε βλέπουμε μεν ένα μικρό κορίτσι, αλλά αυτό, το να σβήνουμε γεγονότα από την μνήμη  μας για να επιβιώσουμε, το κάνουμε και εμείς, οι μεγάλοι – αν και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε.

ΜΥΡΤΩ ΛΕΛΟΒΑ (ΑΝΑΠΗΡΙΑ) – Εγώ καλούμαι να φέρω στην Σκηνή το ζήτημα της αναπηρίας. Ξεκινώντας από τα πολύ πρακτικά, σε μια κοινωνία που ακόμη κι ένας άνθρωπος που έχει όλες τις αισθήσεις του και όλα του τα μέλη είναι δύσκολο να κινηθεί, γιατί ο ένας δεν σέβεται τον άλλο, το βιώνουμε δυστυχώς καθημερινά αυτό, θεωρώ ότι αυτό που μου ξύπνησε η Αφροδίτη είναι η ανάγκη της Συνάντησης με τους άλλους ανθρώπους. Είναι ένα πλάσμα που, αν και δεν βλέπει, στην ουσία είναι φως. Έχασε αυτή την αίσθηση  -γιατί δεν γεννήθηκε τυφλή, οπότε έχει τις εικόνες του έξω κόσμου, και με τις εικόνες αυτές ζωντανεύει τον κόσμο ξανά και ξανά για να συναντηθεί με τους ανθρώπους, για να μπορέσει να τους πει ότι όλοι έχουν έρθει σε αυτή την θέση. Υπήρξε στιγμή που λύγισε και ήθελε να αυτοκτονήσει -κι αυτό είναι ένα μήνυμα για τους ανθρώπους που έχουν τέτοιες σκέψεις- γιατί όπως λέει βρήκε τον τρόπο μέσα από κάτι πολύ ζωτικό, βρήκε την θέληση να ζήσει. Αυτό με έκανε να συγκινηθώ πάρα πολύ, το ότι ένας τέτοιος άνθρωπος βλέπει πολύ περισσότερα μέσα από τα όνειρα. Τις περισσότερες φορές που θέλουμε να νοιώσουμε έντονα πράγματα, κλείνουμε τα μάτια μας. 

ΧΡΗΣΤΟΣ ΖΑΝ ΜΠΑΤΙΣΤ (ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ) – Αυτό είναι έργο που μας δίνει την δυνατότητα να μιλήσουμε σε όλους όσους έρχονται να μας δουν, γιατί την κάθε ιστορία του έργου την λαμβάνει ο καθ’ ένας εκεί ακριβώς που τον πονάει, που τον ενδιαφέρει περισσότερο. Ανοίγουμε όλα αυτά τα θέματα, και σίγουρα κάποιος έχει ζήσει κάτι -είναι το μόνο σίγουρο. Για μένα οι χαρακτήρες είναι ένα συμβάν, ένα γεγονός. Το μεγαλύτερο πρόβλημα το έχει ο Εξουσιαστής. Γιατί δεν αγαπάει, δεν μας σέβεται, δεν σέβεται τον εαυτό του. Δεν πουλάει εμάς σωστά γιατί δεν ξέρει να πουλήσει τον εαυτό του. Οπότε, εγώ το εφαρμόζω όλο αυτό σε μια κοινωνία: για παράδειγμα ο εθισμός δεν έχει να κάνει μόνο με τα ναρκωτικά αλλά και με τον τζόγο, και με ο,τιδήποτε – το θέμα της Αναπηρίας μπορεί να αφορά και μια γυναίκα με το καροτσάκι του παιδιού της που δεν μπορεί να περάσει τον δρόμο – το θέμα της ομοφυλοφιλίας, μπορεί να αφορά πολλά πράγματα – εγώ κάνω έναν σούπερ ήρωα θα έλεγε κανείς. Εκφράζω αυτό που κάποια στιγμή κάποιος πρέπει να πει, κάποιος να κάνει, αυτό: είναι η φωνή του κόσμου. Έχουν έρθει οι φίλοι μου και μου λένε για την γυναικοκτονία, ότι είναι πολύ δυνατό σημείο. Άλλοι για την ομοφυλοφιλία, ή την παιδεραστία, μου λένε «αυτό είναι πιο ζόρικο», την άλλη μέρα κάτι άλλο. Είναι θέματα της κοινωνίας και μέσα στη παράσταση εμείς ως «πνεύματα», καλούμαστε να ξυπνήσουμε κάποια αισθήματα των ανθρώπων για να το δουν διαφορετικά.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΤΖΑΝΑΚΗΣ (ΕΞΟΥΣΙΑΣΤΗΣ) – Ο δικός μου ρόλος είναι ένας συμβολισμός. Η κοινωνία που καταπιέζει τους ανθρώπους, καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Βλέπει την ζωή τους σαν ένα θέαμα. Το εύρημά μου ήταν ότι το είδα σαν ένας ψυχρός παρουσιαστής ειδήσεων, που παρουσιάζει την γυναικοκτονία, την παιδεραστία και όλα αυτά. Τους καταδυναστεύει για να έχει προσωπικό κέρδος και όφελος, όπως κάνει και η κοινωνία μας, εκμεταλλευόμενη τέτοιους ανθρώπους. Γι’ αυτό και έχω στο έργο ένα κινητό και τραβάω φωτογραφίες τις ψυχές, όπως κι ένας άνθρωπος στον δρόμο, που αντί να βοηθήσει σε μια κατάσταση τραβά φωτογραφίες. Δεν με αφορά ο πόνος του άλλου, αλλά τον αντιμετωπίζω ως θέαμα. Όλα γίνονται στον βωμό του χρήματος. Σε ό,τι αφορά τον χαρακτήρα… αυτός ο χαρακτήρας έτσι μεγάλωσε, αυτό αισθάνομαι. Στο τελευταίο τραγούδι λέει «με γεννήσανε αγρίμι», ένα παιδί με άσχημα πρότυπα από την οικογένεια, που στο σχολείο είναι αυτός που κάνει το bullying, μεγαλώνει και γίνεται τέτοιος χαρακτήρας. Παιδεία, κοινωνία, όλοι μας φταίμε σε αυτό. Κάποια στιγμή ο Εξουσιαστής μπορεί να χάνει τον έλεγχο αλλά αυτό το διορθώνει. Κρατά και ένα μαστίγιο, το οποίο όταν το ακούν οι θεατές αισθάνονται τον πόνο των ψυχών.

ΑΣΠΑΣΙΑ ΠΟΝΤΙΚΑ – Όλο το έργο βασίζεται σε δύο λέξεις: η πρώτη είναι η «αποδοχή» και η πιο σπουδαία είναι η «ενσυναίσθηση». Ο Εξουσιαστής έχει την ενσυναίσθηση της κατάκτησης, αυτό ξέρει και αυτό πράττει. Το να μπορείς να ελέγχεις τους ανθρώπους έχει πολύ μεγάλη δύναμη.

Τί φοβάστε στον χαρακτήρα του εξουσιαστή;

ΙΩΑΝ. ΡΟΥΣΣΟΥ – Πώς λέει ο Ντάριο Φο, δεν μπορείς να πας στον εξουσιαστή σου και να του πεις «συγγνώμη, μπορείς να πας λίγο πιο πέρα, να ανασάνω»; Σίγουρα χρειάζεται μια έντονη αντίδραση, που για να είναι επιτυχημένη, θα πρέπει να έρθει όχι από τον θυμό αλλά από την βαθειά συνειδητοποίηση -όπως έγινε και στην πρόσφατη πορεία για την επέτειο του δυστυχήματος των Τεμπών. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Ο εξουσιαστής δυναμώνει από τον φόβο. Στην συνειδητοποίηση ο φόβος μικραίνει. Παραμερίζεται. Αλλά βοηθά και η συλλογικότητα, γιατί ο καθ’ ένας μόνος του δεν μπορεί να δράσει.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΖΑΝ ΜΠΑΤΙΣΤ – Το μόνο που στο τέλος τον νικά είναι όταν μένει μόνος. Ήξερε ότι κάποιος υπήρχε κοντά του, το ίδιο συμβαίνει και στην κοινωνία μας: λόγω χρήματος, συνθήκης ή κατάστασης, υπάρχουν και οι βοηθοί, που όταν φύγουν, αυτός που εξουσιάζει θα τελειώσει.

Πιστεύετε ότι οι Έλληνες είμαστε ρατσιστές; ότι λειτουργούμε καταπιεστικά στους αδύναμους;

ΧΡΗΣΤΟΣ ΖΑΝ ΜΠΑΤΙΣΤ – Θα πω όχι. Είμαστε απαίδευτοι. Είμαστε ανοιχτοί άνθρωποι που μέσα από τους καιρούς και μέσα από την αλλαγή των γεγονότων προσπαθούμε να μπούμε σε νέα μονοπάτια. Αυτό. Σε κάποια πράγματα είμαστε αμόρφωτοι, μαθαίνουμε σιγά-σιγά.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΤΖΑΝΑΚΗΣ – Επηρεαζόμαστε ως κοινωνία. Κάποτε ζούσαμε με τις πόρτες ανοιχτές, αλλά τα δελτία ειδήσεων άλλαξαν τις συνήθειές μας. Ή ο λαός απέκτησε φόβο και προκατάληψη για συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων. Όταν γνωρίζουν όμως τον άλλον, αποκτούν οικειότητα. Είναι ο φόβος του διαφορετικού.

ΝΙΚΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ – Δεν είναι ότι η κοινωνία μας δεν ανέχεται την διαφορετικότητα, είναι λόγω της πατριαρχίας που υπάρχει στην Ελλάδα, αυτό μας πάει πίσω σε πολλά πράγματα. Η Ελλάδα είναι ένας λαός που και πένθος έχει λόγω των πολέμων, το Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια έχει χαραχτεί τόσο βαθειά, που όλα τα άλλα ακούγονται τρομακτικά ακόμη και για τα νέα παιδιά. Θα πάρει πολλά χρόνια ακόμη για να εξαλειφθεί αυτό.  

ΟΛΓΑ ΤΣΑΡΣΙΤΑΛΙΔΗ – Εγώ προέρχομαι από οικογένεια Ποντίων από την πλευρά του πατέρα μου, και πιστεύω πως βαθειά μέσα τους οι Έλληνες δεν είναι ρατσιστές. Είναι μια κατά βάση χώρα μεταναστών, τροφοδοτήσαμε με μετανάστες όλες τις χώρες Ευρώπης και Αμερικής και δεχτήκαμε από την Αφρική, την Ασία κ.α. Σαφώς υπάρχει έλλειψη παιδείας, αυτό εξελίσσεται όμως με τις γενιές, γιατί συγχρωτιζόμαστε με αυτούς τους ανθρώπους, όπως και οι παππούδες μας έκαναν, και φυσικά ρόλο παίζει και η έλλειψη κρατικής μέριμνας. Η πρώτη εκπαίδευση θα έρθει μέσα από τους γονείς, και εμείς σαν ηθοποιοί το κάνουμε αυτό, μέσα από την τέχνη μας.

ΑΣΠΑΣΙΑ ΠΟΝΤΙΚΑ – Εγώ πιστεύω ότι υπάρχει ρατσισμός. Λέμε ότι είμαστε δημοκρατική χώρα, οι περισσότεροι όμως έχουν διαφορετική άποψη. Μπορείς να κάνεις φίλο σου έναν Ιρακινό, Αλβανό, μαύρο, αλλά δεν μπορείς να τον παντρέψεις με την κόρη σου. Οι γονείς εναντιώνονται σε αυτό, ντρέπονται για την διαφορετικότητα. Στην θεωρία όλοι είμαστε καλοί. Μετά την καταστροφή της Σμύρνης οι άνθρωποι που ήρθαν στην Ελλάδα δέχτηκαν πολύ μεγάλο ρατσισμό, πάντα υπήρχε.

ΑΙΛΙΑΝΑ ΜΑΡΚΑΚΗ – Όλοι έχουμε δει κατ’ επιλογήν ρατσιστική συμπεριφορά και κατ’ επιλογήν μη ρατσιστική συμπεριφορά. Υπάρχει φυσικά ρατσισμός, αλλά γιατί σε έναν άνθρωπο φέρομαι έτσι, ενώ σε κάποιον άλλον όχι; Ο πυρήνας αυτού του θέματος είναι πολύ ευρύς. Μας λείπει ένα μεγάλο κομμάτι ενσυναίσθησης. Έχουμε ξεχάσει τί σημαίνει «άνθρωπος». Όλοι έχουμε τέτοιες συμπεριφορές, η επιλογή είναι το θέμα. Πρέπει να σκεφτούμε τί είναι αυτό που μας κάνει να φερόμαστε άλλες φορές έτσι, και άλλες διαφορετικά.

Υπάρχει κάτι που θα θέλατε να απευθύνετε στον κόσμο;

ΟΛΓΑ ΤΣΑΡΣΙΤΑΛΙΔΗ – Επειδή οι ημέρες αυτές έχουν μεγάλη φόρτιση από τα γεγονότα της Παρασκευής 28 Φεβρουαρίου και στην σκιά του μεγαλειώδους συλλαλητηρίου, θα ήθελα να πω ότι προσκαλούμε τον κόσμο, εμείς οι επτά ψυχές του μικρού αυτού τσίρκου, να υπερασπιστούμε τις 57 ψυχές που δυστυχώς χάθηκαν στο μεγάλο τσίρκο.

ΝΙΚΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ – Αυτό που πρέπει να λέμε μέσω του έργου είναι «δες, άκου, κατανόησε, αποδέξου». Αυτό.

ΑΣΠΑΣΙΑ ΠΟΝΤΙΚΑ – Όταν με ρώτησαν κάποτε πώς εμπνεύστηκα αυτό το έργο, απάντησα «από το Σύνταγμα, σε μια πορεία». Το έργο αυτό είναι το πλακάτ μου.

Μυρτώ Λελόβα  – ΑΜΕΑ
Αιλιάνα Μαρκάκη – ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ
Χρήστος Ζαν Μπατίστ – ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ
Βαγγέλης Παπατζανάκης – Ο ΕΞΟΥΣΙΑΣΤΗΣ
Ιωάννα Ρούσου – Ο ΕΘΙΣΜΟΣ
Νίκος Τριανταφύλλου – ΜΗ ΑΠΟΔΟΧΗ
Όλγα  Τσαρσιταλίδη – ΕΜΦΥΛΗ ΒΙΑ

Συγγραφή – Σκηνοθεσία: Ασπασία Ποντίκα

Κινησιολογία: Μανόλης Θεοδωράκης
Σύνθεση μουσικής: Βαγγέλης Παπατζανάκης
Σκηνικά & Εικαστικό αφίσας: Ιωάννα Λιανού
Κοστούμια: Άγω Productions
Σχεδιασμός Φωτισμού: Γρηγόρης Θεοδωρίδης

στο θέατρο Αλκμήνη, κάθε Κυριακή στις 18.00.