Άλκηστη Ηλιάδη

Το θέατρο μας επιτρέπει να βουτάμε σε ζωές χωρίς να τραυματιστούμε ή να τραυματίσουμε. Είναι το άλλοθι μας!

Τι σας οδήγησε να ασχοληθείτε με το θέατρο και πώς ξεκίνησε η πορεία σας;

Το θέατρο μας επιτρέπει να βουτάμε σε ζωές και πραγματικότητες χωρίς να τραυματιστούμε ή να τραυματίσουμε. Είναι το άλλοθι μας! Καλή η πραγματικότητα, αλλά η φαντασία είναι κινητήριος δύναμη. Εγώ παίζω ρόλους (στο κεφάλι μου, όπως λέει και ο Ψ. στο «Ψ.» ή και εκτός) από τότε που γεννήθηκα! Στα 2 μου χρόνια συνομιλώ με τους φανταστικούς φίλους μου, τον Παπιτατάτα, και το Παπιταταΐκι. Σύντομα, κάθε Σάββατο βράδυ παίζω ρόλους (παντού) παρακολουθώντας τα ελληνικά μιούζικαλ της χρυσής εποχής στην τηλεόραση και την ίδια εποχή με τη μητέρα μου που ήταν ιδιαίτερα θεατρόφιλη, οργώνουμε τα θέατρα. Στο σχολείο, η ενασχόληση με το θέατρο ήταν αναπόφευκτη. Ποιήματα, ρόλοι σε σχολικές και άλλες γιορτές, κατόπιν θεατρικό εργαστήρι ως φοιτήτρια. Λίγο αργότερα, ο ερασιτεχνικός έρωτας ξυπνά μέσα μου την ανάγκη για σπουδές στην υποκριτική τέχνη, ως καλλιτεχνικό εφόδιο. Σπουδάζω με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Πειραϊκού Συνδέσμου και κατόπιν εξετάσεων στο Υπουργείο Πολιτισμού αποφοιτώ με άριστα. Η επαγγελματική μου πορεία ξεκίνησε επίσημα με την συμμετοχή μου στην παράσταση «Πλούτος» του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Μάγκυς Μοντζολή, η οποία ανέβηκε το χειμώνα του 2015-2016 στο Θέατρο Τζένη Καρέζη, με μουσική επένδυση και διδασκαλία του πολύ αγαπημένου μου μουσικοσυνθέτη Δημήτρη Παπαδημητρίου. Χάρη σε εκείνον που με επέλεξε, βρέθηκα μέλος σε έναν πολύβουο και δυναμικό Χορό και τρύπωσα επίσημα στο μαγευτικό χώρο του θεάτρου.

Ποιοι ρόλοι ή παραστάσεις θεωρείτε καθοριστικοί για την εξέλιξή σας;

Το θέατρο συμβάλλει στην ολοκλήρωση ενός καλλιτέχνη, οξύνοντας τα εκφραστικά μέσα του και ασκώντας τον στην θεατρική αρένα, με την ψυχή και το σώμα του. Μια παράσταση είναι πραγματικός αγώνας αντοχής. Και μας εξελίσσει πολυεπίπεδα. Εξέχουσα θέση στην καρδιά μου έχει η πρώτη μου επίσημη εμφάνιση ως ηθοποιού στον «Πλούτο» του Αριστοφάνη, λόγω της καταλυτικής επίδρασης που είχε στη διαμόρφωσή μου ως ηθοποιού η ισχυρή καλλιτεχνική φυσιογνωμία του Δημήτρη Παπαδημητρίου. Καταλυτική υπήρξε η πρώτη μου ολοκληρωμένη θεατρική παραγωγή με τίτλο «Το Γραμμόφωνο του Κυρίου Ασόφου», αφιερωμένη στο πολυσχιδές έργο του ιατρού, ποιητή και χρονογράφου Παύλου Νιρβάνα που ανέβηκε στο Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν το 2018. Φυσικά, ως τώρα, η αρτιότερη σφραγίδα του καλλιτεχνικού προσανατολισμού μου είναι το «Ψ.» μία πλήρως χειροποίητη παράσταση, σε κείμενο δικό μου (θα κυκλοφορήσει το Νοέμβριο 2025 από τις Εκδόσεις Σοκόλη), τραγούδια του μοναδικού Οδυσσέα Αποστολόπουλου σε στίχους δικούς μου και πλαισιωμένη από μία ομάδα έξοχων συνεργατών που έδωσαν πνοή στο όραμά μου για μία πλήρως πρωτότυπη θεατρική παραγωγή, που αξιοποιεί τον ιαματικό χαρακτήρα της τέχνης για να μας θωρακίσει.

Πώς συνδυάζετε την υποκριτική με τη σκηνοθεσία;

Οι ηθοποιοί καλούνται συχνά να αυτοσκηνοθετηθούν. Είναι ένα μικρόβιο που το κουβαλάμε μέσα μας, άλλοτε για να διευκολύνουμε το σκηνοθέτη μας προσφέροντας υλικό για να σταχυολογήσει εκείνος ό,τι χρειάζεται για το τελικό παζλ μιας παράστασης, κι άλλοτε γιατί αυτό γεννά μια αίσθηση δύναμης και ελέγχου των εξελίξεων στην σκηνή, ενώ προσφέρει παράλληλα και ένα αισθητικό αποτύπωμα. Θεωρώ ότι η ενασχόληση με τη σκηνοθεσία εξελίσσει σημαντικά και πολυεπίπεδα έναν ηθοποιό. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της δημιουργικής ζύμωσης που συνθέτει την προσωπική καλλιτεχνική έκφρασή μας. Και είναι μια όμορφη πρόκληση όπως τη βιώνω εγώ. Ειδικά όταν έχεις την ευλογία να σκηνοθετείς έναν πολύ έμπειρο και ταλαντούχο ηθοποιό όπως ο Τάσος Αλατζάς στην φετινή διανομή του «Ψ» και να παίζεις μαζί του, αυτό μετατρέπεται σε ένα μεγάλο σχολείο από το οποίο μπορείς να αντλήσεις δημιουργικά άπειρα στοιχεία. Γιατί τελικά, η δουλειά μας δεν είναι άλλη από το είναι να μπολιάσουμε και να μπολιαστούμε.

Τι θεωρείτε ότι κάνει μια θεατρική παράσταση αληθινά δυνατή;

‘Ένα ισχυρό κεντρικό κίνητρο για το ανέβασμα της. Τι πραγματικά θέλουμε να πούμε, να αποτυπώσουμε, να βροντοφωνάξουμε μέσα από αυτή; Ποιο κενό θα αποπειραθούμε να καλύψουμε ή ποια «πολυτραγουδισμένη» αγωνία να παρουσιάσουμε με τρόπο που θα μετακινήσει τον κόσμο των θεατών μας έστω και μία ίντσα προς το Φως; Η τέχνη είναι η αιχμή του δόρατός μας απέναντι στην φθορά και την ανυπαρξία. Είναι η δική μας φωνή που αρθρώνεται εκεί που φαίνεται πως έχουν όλα ειπωθεί.

Πώς δουλεύετε με τους ηθοποιούς και τι θεωρείτε πιο σημαντικό για να αναδειχθεί η αλήθεια στη σκηνή;

Το θέατρο είναι κατεξοχήν ομαδική τέχνη και μία παράσταση είναι το μωσαϊκό διαφορετικών χαρακτήρων, υλικών, διαθέσεων, δυναμικών. Για την ομοιογένεια και ομοιομορφία της σύνθεσης, συχνά ο σκηνοθέτης σταχυολογεί από τη σοδιά των ηθοποιών τα σημεία που ταιριάζουν στην μεγάλη εικόνα που καλείται να διαμορφώσει και τα ενορχηστρώνει. Η πρώτη ύλη όμως ανήκει στους ηθοποιούς. Το ενδιαφέρον για μένα έγκειται στο αμιγώς δημιουργικό σκέλος, στην προετοιμασία μίας παράστασης. Στην πρόβα. Προσπαθώ να παρατηρώ το υλικό που φέρουν οι ηθοποιοί, τις ιδέες, τις δυναμικές, τη γνώση και την εμπειρία τους, τις αγωνίες και τις διάφανες ανασφάλειές τους και να ζυμώνω απαλά τα υλικά τους, μαζί τους. Αυτός είναι ο σκηνικός θησαυρός μου. Μια σοδειά ταλέντου, που προσπαθώ να αφουγκράζομαι και να αξιοποιώ. Ο ηθοποιός έχει μετασχηματιστική δύναμη στην πρόβα. Από μέσα του ξεπηδούν οι αλήθειες. Είναι ανάγκη να του κάνουμε πολύ χώρο και να νιώσει ασφαλής και ήρεμος για να καταδυθεί μέσα του, να αλιεύσει τους θησαυρούς του και να μας τους προσφέρει. Μια πρόβα που διέπεται από δημιουργική χαρά, γέλιο, ανταλλαγές, σαρδάμ, εντάσεις, συγκρούσεις μα και έναν ασφαλή χώρο για να βουτήξουμε στα μέσα υλικά μας νομίζω πως είναι μια αληθινά γόνιμη αρχή στο γύρισμα της σκηνικής ανέμης μας, που στροφή-στροφή θα υφάνει το θαύμα μιας παράστασης.

Ποιο είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της δουλειάς σας που δεν φαίνεται στο κοινό;

Η οργάνωση παραγωγής! Μια απαιτητική διαδικασία υψηλής συνθετότητας, που προϋποθέτει τον συντονισμό πολυάριθμων καλλιτεχνικών, τεχνικών και διοικητικών παραμέτρων, τη διαχείριση χρόνου, πόρων και ανθρώπινων σχέσεων, καθώς και τη σύνθεση διαφορετικών δημιουργικών οραμάτων σε ένα ενιαίο, λειτουργικό και αισθητικά συνεκτικό αποτέλεσμα. Και πάντα με άξονα τη διαμόρφωση μίας ισχυρής καλλιτεχνικής ομάδας, που δεν θα προδίδει τις μονάδες, θα αξιοποιεί τα πιο δυνατά σημεία κάθε μίας και και ταυτόχρονα θα υπηρετεί έναν μεγαλύτερο σκοπό, αυτόν του καλλιτεχνικού αποτυπώματος που θέλει να δώσει το κάθε δημιούργημα. Στο τέλος της μέρας, όμως, για μένα, ο πυρήνας αυτής της διαδικασίας είναι πώς θα παραμείνουμε καλοί συνεργάτες και γιατί όχι, ουσιαστικά συνδεδεμένοι άνθρωποι μέσω της τέχνης μας, αν όχι και φίλοι.

Πληροφορίες για την παράσταση: