Σκηνοθετεί η Francesca Minutoli
Πρωταγωνιστεί η Μαρία Μαλταμπέ
2ος χρόνος επιτυχίας
Ένα έργο – φόρος τιμής για το φεμινιστικό κίνημα.
EARLY BIRD: 8€
ΑΠΟ ΠΕΜΠΤΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΚΜΗΝΗ
Το κλασικό διήγημα της γοτθικής λογοτεχνίας «Η κίτρινη ταπετσαρία» της
Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν, γραμμένο το 1890 παρουσιάζεται για δεύτερη
χρονιά στο θέατρο Αλκμήνη από 9 Οκτωβρίου 2025 για περιορισμένο
αριθμό παραστάσεων. Η παράσταση συμμετείχε στο επίσημο πρόγραμμα του
4ου φεστιβάλ του Strong-me ενώ παράλληλα θα ακολουθήσει περιοδεία σε
διάφορες πόλεις.
ΤΟ ΕΡΓΟ
Πρόκειται για ένα έργο – φόρος τιμής για το φεμινιστικό κίνημα. Μια γυναίκα σε
«θεραπεία». Κλεισμένη σε ένα εξοχικό δωμάτιο «ξεκουράζεται για το καλό
της», ανάμεσα σε χάπια, οδηγίες και στοργικές απαγορεύσεις. Στον τοίχο του
δωματίου, μια κίτρινη ταπετσαρία με παράλογα σχέδια. Ένα κίτρινο μοτίβο
που ανασαίνει. Όταν αρχίζει να βλέπει μια γυναίκα παγιδευμένη πίσω από το
μοτίβο, το δωμάτιο μεταμορφώνεται σε πεδίο εσωτερικού πολέμου. Η ψυχική
διαδρομή της ηρωίδας ταλαντεύεται ανάμεσα στην πραγματικότητα και την
παραίσθηση, το χιούμορ και τον τρόμο, τη λογική και την κατάρρευση — ή
μήπως τελικά στην απελευθέρωση;
Στο επίκεντρο της παράστασης βρίσκεται η περίπτωση της χειριστικής
συμπεριφοράς στην συντροφική σχέση, εκεί όπου η εξουσία καλύπτεται από
το προσωπείο της στοργής και η φροντίδα μετατρέπεται σε εργαλείο ελέγχου.
Μέσα από τον λόγο της ηρωίδας, αναδεικνύεται η ψυχολογική φθορά που
προκαλεί το gaslighting — ο αργός, υπόγειος αποσυντονισμός της
αυτοαντίληψης και το επώδυνο ταξίδι μέχρι να σπάσει ο κύκλος της βίας.
Παράλληλα, η παράσταση προσεγγίζει με ειλικρίνεια την αμφιθυμία που
συχνά συνοδεύει τη μητρότητα. Σε μια κοινωνία που προβάλλει τη μητρότητα
ως προορισμό και όχι ως επιλογή, η φωνή της ηρωίδας αρθρώνει —ακόμη
και σιωπηλά— την ανάγκη για έναν ευρύτερο ορισμό της γυναικείας
ταυτότητας έξω από επιταγές και προσδοκίες.
Η «Κίτρινη Ταπετσαρία» είναι ένας θεατρικός μονόλογος-καταβύθιση στην
γυναικεία υπόσταση. Μια καταγραφή της γυναικείας θέσης και της καταπίεσης
που της ασκείται μέσα στις πατριαρχικές κοινωνίες. Φωτίζει τη σκοτεινή
σιωπή που περιβάλλει τις πατριαρχικές πρακτικές, την ενδοοικογενειακή βία,
την ψυχική υγεία των γυναικών και τη δύναμη που γεννιέται εκεί όπου όλα
μοιάζουν χαμένα.
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ FRANCESCA MINUTOLI
“Σκέφτηκα ότι πρόκειται για μια καλή ιστορία που αξίζει να τη διηγηθούμε. Μια
ιστορία που την ερωτεύεσαι. Ήθελα να αφηγηθώ ένα εξαντλητικό και οδυνηρό,
πολλές φορές αφόρητο, ταξίδι, μια διαδρομή προς την αυτογνωσία. Και ήθελα
πολύ αυτή η γυναίκα να είναι μόνη της στη σκηνή, μια πραγματική ηρωίδα. Και
έτσι τη βλέπω, σε κάθε της στιγμή: όταν πέφτει και όταν επαναστατεί, όταν
πλησιάζει επικίνδυνα τη σκοτεινή της πλευρά και όταν απελευθερώνεται.
Στην περίπτωσή μας πρόκειται για μια λευκή, νέα, όμορφη και ευκατάστατη
γυναίκα. Αλλά δεν με ενδιαφέρει η ταυτότητά της. Με ενδιαφέρει η πολιτική
πράξη, η οποία είναι οριζόντια και καθολική.
Θέλω μια ιστορία ανυποταγής. Επαναστατική”.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μετάφραση: Κική Στάθη
Απόδοση-Θεατρική Διασκευή: Μαρία Μαλταμπέ
Σκηνοθεσία: Francesca Minutoli
Ερμηνεία: Μαρία Μαλταμπέ
Μουσική: Γιώργος Βαρσαμάκης
Σκηνικά -κοστούμι: Βαγγέλης Αγναντόπουλος
Σχεδιασμός αφίσας & δημιουργία teaser: Χάρης Γεωργιάδης
Φωτογραφίες παράστασης: Stelios Angelidis -Δήμητρα Στατήρη-Ιωάννης
Νικολάου
Βοηθός παραγωγής: Σταύρος Μάνθος
Ηχογράφηση: Playrecordingstudio
Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου |Art Ensemble
Οργάνωση Παραγωγής: Μαρία Μαλταμπέ, Francesca Minutoli
Εταιρεία Παραγωγής: ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΕΧΝΗΣ
ΙNFO
Θέατρο Αλκμήνη
Αλκμήνης 8-12, Κ. Πετράλωνα/ Στάση μετρό Κεραμεικός
Από Πέμπτη 9 Οκτωβρίου
Κάθε Πέμπτη, 21:30
Διάρκεια: 65 λεπτά
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ
Προπώληση εισιτηρίων: Κίτρινη Ταπετσαρία | 2ος χρόνος | Εισιτήρια
εδώ!
Στο ταμείο του θεάτρου
EARLY BIRD: 8€
Τιμές εισιτηρίων: 14€ κανονικό, 12€ μειωμένο (Φοιτητικό, Ανέργων,
ανω των 65, ΑμεΑ), 8€ Ατέλειες (μόνο από το ταμείο του θεάτρου)
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ
Ποια είναι η σκηνοθέτις Francesca Minutoli;
Η Francesca Minutoli γεννήθηκε στο Milano. Φοίτησε στη σχολή θεάτρου
“VeneziaINscena” και στη σχολή υποκριτικής “Teatro Prova” στο Bergamo.
Το 2005 αποφοίτησε με χρυσό μετάλλιο αξίας στην “Accademia De’
Filodrammatici” στο Milano. Παρακολούθησε πολυάριθμα σεμινάρια με
διάφορους διεθνώς αναγνωρισμένους καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων:
Θεόδωρος Τερζόπουλος, Μάρθα Φριντζήλα, Carmelo Rifici, Emma Dante
(Ιταλία), Peter Clough (Αγγλία), Nikolaj Karpov (Ρωσία), Julie Stanzak
(Γερμανία).
Στην Ιταλία υπήρξε ιδρυτικό μέλος του πολιτιστικού συλλόγου “Araucaìma
Teater” του Bergamo και δασκάλα φωνητικών τεχνικών και θεατρικής
εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Αρχιτεκτονικής της Venezia.
Στο ιταλικό θέατρο έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με το Teatro Studio Foce
Lugano, με το Teatro Litta στο Milano, με τη Σχολή Δραματικής Τέχνης Paolo
Grassi στο Milano, με το Teatro Titano στο San Marino, με το Teatro de’
Filodrammatici στο Milano. Στην Ελλάδα εργάζεται ως ηθοποιός για το
Festival della Filosofia Magnia Grecia. Είναι επίσης καθηγήτρια θεάτρου στην
Ιταλική Σχολή Αθηνών και στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών.
Στο ελληνικό θέατρο συνεργάστηκε ως ηθοποιός, μεταξύ άλλων, με τη Μάρθα
Φριντζήλα και με τον Νίκο Χατζηπαπά. Σκηνοθέτησε την παράσταση «Αθήνα,
Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινούπολη- Μια διαδρομή» στο θέατρο Μικρό Παλλάς(
2017), και την παράσταση «Καμένα λουλούδια στο παρτέρι» του Ugo Betti
στο θέατρο Αλκμήνη ( 2023-24 ).
Ποια είναι η Μαρία Μαλταμπέ;
Η Μαρία Μαλταμπέ γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος της Δραματικής
Σχολής του Πειραϊκού Συνδέσμου. Σπούδασε Παιδαγωγική στην Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.
Αποφοίτησε από το τμήμα «Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό» του ΕΑΠ
και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη «Δημιουργική γραφή». Σπούδασε
Μονωδία στο Ωδείο Φ.Νάκας.
Στο θέατρο έχει συμμετάσχει σε παραστάσεις με έργα των: Betti, Μαριβώ,
Μπρεχτ, Ευριπίδη, Αριστοφάνη, Σοφοκλή, Σαίξπηρ, Γ. Ρίτσου, Ν.
Καζαντζάκη, Λ. Πετρουσέφσκαγια, Εμ.Ροΐδη, Λαμπιούτ, Μέντη, Χ. Σπηλιώτη,
κ.ά.
Ιδρυτικό μέλος της επιχορηγούμενης από το Υπουργείο Πολιτισμού εταιρείας
θεάτρου «Τελεία», η οποία εκπροσώπησε επίσημα την χώρα μας στο 1ο
Διαβαλκανικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στο 8ο Διεθνές Φεστιβάλ Τεχνών
Σαγκάης και στο 8ο Ελληνικό Φεστιβάλ του Σίδνεϊ.
Συνεργάστηκε με τα θέατρα: ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καλαμάτας, Θεσσαλικό Θέατρο,
Θέατρο Κνωσός, Θέατρο του Νέου Κόσμου, Θέατρο Αλκμήνη, Θέατρο
Αγγέλων Βήμα, Θέατρο Αργώ, Studio Μαυρομιχάλη κ.ά. Συνεργάστηκε επί
σειρά ετών σε ραδιοφωνικές εκπομπές ΕΡΑ3 & ΕΡΑ5 θεάτρου και
λογοτεχνίας. Είναι voice actor σε διαφημιστικά κείμενα, ντοκιμαντέρ,
μεταγλωττίσεις, audio book. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός Θεατρικής Αγωγής
και εκπαιδεύτρια ενηλίκων σε Σ.Α.Ε.Κ. Κείμενά της (διήγημα, ποίημα,
σενάριο) έχουν διακριθεί σε διαγωνισμούς και έχουν δημοσιευτεί σε
συλλογικούς τόμους και ιστολόγια.
ΚΡΙΤΙΚΕΣ
«…Η φεμινιστική λογική που διέπει το έργο μεταφέρεται στη σκηνή με
αιχμηρή ακρίβεια. Οι σκηνοθετικές επιλογές της Francesca Minutoli
αναδεικνύουν γλαφυρά την ηθική πολιορκία που υφίστανται οι γυναίκες. Η
ερμηνεία της Μαλταμπέ είναι δυνατή, ο λόγος της άλλοτε ανταριασμένος κι
άλλοτε ήρεμος, σαν υπόγειο ρεύμα. Τα σκηνικά του Βαγγέλη Αγναντόπουλου
μεταμορφώνουν τον χώρο, εντείνοντας την κλειστοφοβική αίσθηση που
δημιουργεί το έργο. Η μουσική του Γιώργου Βαρσαμάκη φρουρεί το αλλόφρον
ξέσπασμα με μελωδίες που συνεπαίρνουν.» Μυρτώ Γρηγοριάδη,Keysmash
Ο καταιγιστικός αυτός μονόλογος, με μια αποστομωτική μεταφορά μας
περιγράφει εξονυχιστικά την χειραγώγηση της ηρωίδας από τον σύζυγο, την
βαναυσότητα του έγγαμου βίου, τη σταδιακή παγίδευση της κάτω από
αμέτρητα κομμάτια υφάσματος, των άκακων συμβουλών, παραινέσεων «για
το καλό» της, της τρυφερής του ποδηγέτησης και μετατροπής της σε άβουλο
παιδί, δέκτη των στοργικών, ανυστερόβουλων φροντίδων του.
«Η ηθοποιός Μαρία Μαλταμπέ πραγματικά εξαιρετική, διατηρεί τον ρυθμό της
ιστορίας από την αρχή ως το τέλος, εξελίσσοντας την απρόσκοπτα,
δημιουργώντας αβίαστα το ολοένα και περισσότερο ασφυκτικό κλίμα.
Η εκπληκτική σκηνοθεσία της Francesca Minutoli αναδεικνύει εξαιρετικά όλες
τις πολυδιάστατες πτυχές της ιστορίας. Η μουσική, τα σκηνικά συντελούν τα
μέγιστα στην αριστουργηματική απόδοση του έργου, στη γροθιά στο στομάχι
των θεατών μα και ενός ολοκλήρου συστήματος». Έλλη Διακογιάννη,
θέατρο.gr
Στο θέατρο Αλκμήνη, είδα μια παράσταση προσεγμένη σε όλα τα μέρη της με
μεράκι και πάθος, και μια ηθοποιό που έπαιξε καταθέτοντας κομμάτια από την
ψυχή της.
Το κλασσικό διήγημα της γοτθικής λογοτεχνίας γράφτηκε το 1890 και η
θεατρική διασκευή της Μαρίας Μαλταμπέ το φέρνει μέχρι τις μέρες μας ως
αφιερωμένο σε όλες τις γυναίκες, όλων των εποχών, φορτωμένο με μια
λυπηρή διαχρονικότητα, όχι εξαιτίας των βημάτων που έχουν γίνει αλλά
εξαιτίας των βημάτων που πρέπει ακόμα να γίνουν προκειμένου η γυναίκα να
σταθεί στα πόδια της ως ισότιμο μέλος της ανθρωπότητας. Λένα Σάββα
Είδαμε την «Κίτρινη Ταπετσαρία» της Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν στο θέατρο Αλκμήνη.
Γράφει η Λένα Σάββα
“Εκείνος ξέρει, εγώ δεν ξέρω
Εκείνος βλέπει, εγώ δεν βλέπω”
Το κλασσικό διήγημα της γοτθικής λογοτεχνίας γράφτηκε το 1890 και η θεατρική διασκευή
της Μαρίας Μαλταμπέ το φέρνει μέχρι τις μέρες μας ως αφιερωμένο σε όλες τις γυναίκες,
όλων των εποχών, φορτωμένο με μια λυπηρή διαχρονικότητα, όχι εξαιτίας των βημάτων
που έχουν γίνει αλλά εξαιτίας των βημάτων που πρέπει ακόμα να γίνουν προκειμένου η
γυναίκα να σταθεί στα πόδια της ως ισότιμο μέλος της ανθρωπότητας.
Μία γυναίκα έχει μόλις γεννήσει και οι ορμόνες της δεν έχουν ακόμα επανέλθει,
δημιουργώντας αυτό που λέγεται επιλόχεια κατάθλιψη. Μία γυναίκα που της αρέσει να
γράφει αλλά ο σύζυγος-γιατρός, με τις πατριαρχικές αντιλήψεις του δεν έχει υπόψιν του ότι
τα χαρίσματα θεραπεύουν και δεν της το επιτρέπει. Ονομάζει την διαταραχή της
“προσωρινή νευρική κατάπτωση” και της επιβάλλει τους δικούς του κώδικες θεραπείας και
τις απαγορεύσεις που εκείνος πιστεύει. Όλα αυτά στο όνομα της αγάπης, της φροντίδας και
του ενδιαφέροντος. Και κυρίως της αυθεντίας. Εκείνη εγκλωβισμένη μέσα στο δωμάτιο με
την κίτρινη ταπετσαρία, σκέφτεται φωναχτά και μονολογεί απευθυνόμενη στον εαυτό της
αρχικά.
Σταδιακά αρχίζει να προσωποποιεί την κίτρινη ταπετσαρία, να της δίνει ταυτότητα. Η
ταπετσαρία γίνεται γυναίκα, πολλές γυναίκες, όλες οι γυναίκες μαζί, για να αναδυθεί μέσα
από όλες τις γυναίκες του κόσμου ο εσωτερικός εαυτός της. Η κίτρινη ταπετσαρία γίνεται ο
καθρέφτης όπου μέσα του βλέπει τον εαυτό της που κάτι θέλει να της πει, κάτι της
ψιθυρίζει, τις νύχτες όταν όλοι κοιμούνται, όταν όλα ησυχάζουν και μπορούν να ακουστούν
οι μέσα κόσμοι.
Αυτός ο εαυτός που στέκεται λίγο πιο πάνω από τις καταστάσεις τις επίγειες, διαθέτει τη
δύναμη την ξεχασμένη από μας κι εκφραζόμενος μέσα από τις σκιές της ταπετσαρίας,
γίνεται η θεραπεία και η απελευθέρωσή της από τα πατριαρχικά δεσμά της συζυγικής
σχέσης. Την κακοποιητική αγάπη και φροντίδα του συζύγου-γιατρού-ειδήμονα και τον
βαρύ ίσκιο του πάνω στην ελεύθερη έκφραση της.
Η Μαρία Μαλταμπέ βουτώντας μέσα στο εξαιρετικό έργο της Πέρκινς, δίνει μια
ερμηνευτική μάχη μ’ ένα δύσκολο, εσωτερικό και γεμάτο συναισθήματα κείμενο, που επί
πλέον είναι και μονόλογος (που δεν έχεις από πουθενά να κρατηθείς) και την κερδίζει. Η
βαθιά ευαισθησία με την οποία προσεγγίζει τον μονόλογο, η εκφραστικότητα με την οποία
κάνει διάφανη την απόγνωση και τη μοναξιά της, οι κινήσεις της, χαριτωμένες ή νευρικές ή
θυμωμένες, κάνουν την ερμηνεία της συγκινητική, αφοπλιστικά αληθινή κι εντέλει
συνταρακτική.
Η ποίηση που αναδύεται από το κείμενο, δένει αρμονικά με το ύφος και την ποιότητα της
Μαλταμπέ και δίνει στην ταπετσαρία σαν σκηνικό αλλά και σε ολόκληρη την παράσταση
μια ιδιαίτερη εικαστικότητα.
Το ότι και η συγγραφέας πέρασε επιλόχεια κατάθλιψη και το διήγημα της είναι βιωματικό,
του χαρίζει αυτή την λαμπρότητα της αδιαμφισβήτητης αλήθειας που ανοίγει χώρο μέσα
σου κι εγγράφεται ως αποτύπωμα αυθεντικότητας.
Η χειραγώγηση της γυναίκας μέσα από τα δικαιώματα που δίνει το πατριαρχικό καθεστώς
στο ανδρικό φύλο, η ανελευθερία των γυναικών που πίστεψαν στην αντρική δύναμη
ξεχνώντας την δική τους κι αυτοπαγιδεύτηκαν, το αναφαίρετο δικαίωμα μιας γυναίκας να
ορίζει τα συναισθήματα της, το σώμα της, τον ψυχισμό της και να μπορεί να κάνει επιλογές,
είναι μερικοί από τους οδοδείκτες του κειμένου.
Η σκηνοθετική γραμμή της Minutoli κινείται με ακρίβεια και υποδειγματική συνέπεια μέσα
στους συναισθηματικούς δρόμους της ηρωίδας, μέσα στις αντιφάσεις στις αμφιθυμίες και
στα αδιέξοδα της και στήνει έναν από τους πιο δυνατούς, τους πιο ενδιαφέροντες και πιο
ευαίσθητους θεατρικούς μονολόγους που έχω δει.
Σημαντική η μουσική του Γιώργου Βαρσαμάκη, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας.
Μελωδικά μελαγχολική στις σχετικά ήρεμες στιγμές κι έντονη σαν κραυγή απελπισίας στις
ταραγμένες, χαρίζει στη παράσταση ποιητικότητα και ροή.
Εντυπωσιακή η δουλειά στους φωτισμούς.Τα φώτα και οι σκιάσεις τους είναι ένα ζωντανό
μέρος της παράστασης που μιλά, επικοινωνεί με τους θεατές, φανερώνει ή κρύβει
πράγματα, συμπαραστέκεται, συμβαδίζει, συμπρωταγωνιστεί.
Το περίτεχνο και με συγκλονιστική λεπτομέρεια φτιαγμένο σκηνικό της κίτρινης
ταπετσαρίας είναι μια έμπνευση του Βαγγέλη Αγναντόπουλου. Στην τελική του αποδόμηση
φαίνεται καθαρά η ομορφιά και η εντυπωσιακή λεπτομέρειά του.
Στο θέατρο Αλκμήνη, είδα μια παράσταση προσεγμένη σε όλα τα μέρη της με μεράκι και
πάθος, και μια ηθοποιό που έπαιξε καταθέτοντας κομμάτια από την ψυχή της.
Το Art and Press δημιουργήθηκε με σκοπό την πολιτική, πολιτιστική και πολύπλευρη ενημέρωση των πολιτών. Πίσω από τη λειτουργία του Art and Press υπάρχει μία ομάδα «ανήσυχων» ανθρώπων, που προέρχονται από διάφορους κοινωνικούς χώρους, στους οποίους προσέφεραν και συνεχίζουν να προσφέρουν εθελοντικά όπου και όσο μπορούν. Η κοινή αγάπη των μελών της ομάδας μας για την πολιτική, τον πολιτισμό και γενικά την ενημέρωση, είναι η κινητήρια δύναμη για την παρακολούθηση, καταγραφή και παρουσίαση σε όλους εσάς, όσων συμβαίνουν. Δεν μας καθοδηγεί κανείς, δεν μας χρηματοδοτεί κανείς και ως εκ τούτου παραθέτουμε τα γεγονότα όπως ακριβώς λαμβάνουν χώρα. Η πορεία του Art and Press είναι συνεχόμενα και ραγδαία ανοδική όσον αφορά την προσέλκυση επισκεπτών / αναγνωστών τόσο στην κύρια ιστοσελίδα όσο και στο κανάλι του Youtube.