Aγγελική Καρυστινού

Οι συμβάσεις και  οι προκαταλήψεις μας δεσμεύουν απέναντι σε αυτό που λέγεται έρωτας.

Πώς ήταν η συνεργασία σου με τον σκηνοθέτη Τάσο Πυργιέρη στην ανάπτυξη του ρόλου σου;

Καταρχάς, με τον Τάσο γνωριζόμαστε πάρα πολλά χρόνια, γιατί ήμασταν να συμμαθητές στη σχολή του Θεάτρου Τέχνης οπότε μας δένει μια σημαντική περίοδος της ζωής μας. Αργότερα και ο ίδιος είχε παίξει σε μία δική μου παράσταση στην   Πτωτική Άνοδο του Αρτούρο Ούι» του Μπ. Μρεχτ, που είχαμε κάνει στο Ίδρυμα Κακογιάννης. οπότε έχουμε  μία σχέση χρόνων, πολλές αναμνήσεις, πολλά γέλια, πολλές δύσκολες στιγμές, πολλές πλάκες, πολλά κλάματα, όλα πολλά….. Αυτή τη  φορά τον έζησα από την πλευρά του σκηνοθέτη και είδα ότι πόσο αγαπάει τους ηθοποιούς και τους ενισχύει τους βοηθάει,  σέβεται πάρα πολύ αυτό που κάνει ο ηθοποιός πάνω στη σκηνή και ενώ είναι πολύ συγκεκριμένος σε αυτό που θέλει και στη φόρμα που θέλει να υπηρετήσει ταυτόχρονα είναι και πολύ δεκτικό. Ένα ακόμα στοιχείο που έχει ο Τάσος , που εκλείπει γενικά σήμερα σε έναν μεγάλο βαθμό στο θέατρο, είναι πως δουλεύει επαγγελματικά: όταν δηλαδή δίνει  μία οδηγία δεν την πλασάρει ως κάτι θέσφατο και δεδομένο , είναι απλώς μια οδηγία χωρίς κριτική απέναντι στον ίδιο τον ηθοποιό ή τον τρόπο που δουλεύει,  ή όλα το θέατρο μαζί,  απλώς είναι μία οδηγία η οποία εξυπηρετεί τον κώδικα και τη φόρμα που θέλει αυτός χρειάζεται  για την παράσταση. Αυτό δημιουργεί μία πολύ συνεργατική σχέση τελικά με τον ηθοποιό.

Το έργο εξετάζει θέματα, όπως ο έρωτας, ο γάμος και οι κοινωνικές συμβάσεις. Πώς αντιλαμβάνεσαι τη θέση σου σε αυτά τα ζητήματα, ως ηθοποιός αλλά και ως άνθρωπος;

Ο έρωτας και οι  κοινωνικές συμβάσεις είναι βασικά θέματα της δραματουργίας, τόσο της κλασικής όσο και της σύγχρονης. Αυτές οι συμβάσεις οι οποίες έχουν  δημιουργηθεί από τους ανθρώπους για να ρυθμίζουν τις κοινωνίες, τελικά στρέφονται εναντίον των φυσικών ενστίκτων. Δεν είμαι πολύ σίγουρη ότι θα μπορούσαμε να αποτινάξουμε όλες τις κοινωνικές συμβάσεις μας ,γιατί δεν ξέρω ακριβώς πώς θα μπορούσαμε να συνυπάρχουμε όλοι μαζί χωρίς αυτές. Παρ’ όλα αυτά σίγουρα ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ανθρώπινης ανικανότητας να προσεγγίσει αυτό που λέμε «ευτυχία» -που για μένα στην πραγματικότητα είναι αρμονία- έχει να κάνει ακριβώς με αυτή την αντίθεση  και τη ρήξη στην οποία καταλήγουμε  με το πρωτογενές μας ένστικτο. Αυτό θέμα όπως και  αν αντιμετωπίζεται –εδώ από τον Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω  από την πλευρά της φάρσας -πάντα έχει ένα ειδικό ενδιαφέρον για τον θεατή, διότι του θυμίζει και του φωτίζει «οικεία κακά».

Θεωρείς ότι το έργο παραμένει επίκαιρο και σήμερα το 2025, ενώ γράφτηκε το 1912;

Το έργο παραμένει επίκαιρο, γιατί ακόμη και σήμερα που έχουμε μιλήσει και για την ισότητα των φύλων και για τη διαφορετικότητα και για την αυτοδιάθεση, συνεχώς οι συμβάσεις και  οι προκαταλήψεις μας δεσμεύουν απέναντι σε αυτό που λέγεται έρωτας. Ούτως ή άλλως ,ο έρωτας μάλλον δεν μπορεί να κρατήσει πολύ και ακριβώς για αυτό πιστεύω ότι έχουν δημιουργηθεί  όλες αυτές οι συμβάσεις προκειμένου τελικά να μην ακολουθούμε το πολυγαμικό μας ένστικτο. Μάλιστα, μου  έκανε τρομερή εντύπωση μια ερευνά,  σύμφωνα  με την οποία η πολυγαμία είναι κοινό χαρακτηριστικό στη φύση και ότι ακόμη και ζώα τα οποία θεωρούσαμε μέχρι τώρα μονογαμικά, μετά από παρατηρήσεις των επιστημόνων – αυτό τουλάχιστον  υποστήριζε η έρευνα-  αποδέχθηκε ότι δεν είναι .  Κακά τα ψέματα, ο έρωτας τελειώνει και μάλιστα σύντομα.  Αυτό έχει ως αποτέλεσμα  οι σχέσεις με την πάροδο του χρόνου να μετουσιώνονται ή  να γίνονται αγάπη, όμως αναπόφευκτα το ερωτικό στοιχείο τελματώνει. Κι επειδή  γνωρίζουμε τη μοίρα του έρωτα, ίσως  φτιάξαμε όλο  αυτό το πλέγμα, για να μην ερωτευόμαστε, άρα τρελαινόμαστε τόσο συχνά, γιατί ο έρωτας έχει και μια πλευρά καταστροφική, σε προσωπικό αλλά και κοινωνικό επίπεδο, Σκεφτείτε, ας πούμε το πιο απλό: όταν κάποιος ερωτεύεται αποσυγκεντρώνεται, νιώθει πολύ μεγάλη  αυτοπεποίθηση,  γίνεται λιγάκι τρελός… .  πώς μπορεί να μια κοινωνία να λειτουργήσει  με τόσους μικρούς «βασιλιάδες»; Οπότε τι κάνει; Βρήκε έναν τρόπο να περιορίσει το φαινόμενο. Κι έτσι εφεύρε γάμους και όλα τα συμπαρομαρτούντα,  ενοχοποιώντας, ή μειώνοντας τη σημασία  του έρωτα  σε σχέση με την αγάπη. Αλλά αλήθεια, τι δουλειά έχει η αγάπη  με την επιθυμία; Και ποιος αλήθεια μπορεί να αποδείξει ότι δεν μπορούμε να  αγαπάμε πολλούς ανθρώπους ταυτόχρονα., ή να αγαπάμε κάποιον και να επιθυμούμε κάποιον άλλο;. Αυτά τα θέματα με πολύ πρωτοποριακό τρόπο θέτει ο Σω.

Ο Τάσος Πυργιέρης ως σκηνοθέτης χρησιμοποίησε παραβάσεις για να κάνει πιο ζωντανό το έργο στο σήμερα. Πως λειτούργησε αυτό σε σχέση με την δική σου ερμηνεία απέναντι στο κοινό;

 Όντως ο Τάσος έχει φτιάξει αυτές τις παραβάσεις όπου ηθοποιοί πια, οι οποίοι υποδύονται τους ρόλους  των  ζευγαριών, σταματούν  την παράσταση, βγαίνουν όπως  λέμε από τους ρόλους και συνομιλούν απευθείας με το κοινό για τα θέματα που θέτει του έργου. Είναι μια μορφή διάδρασης,  η οποία έχει στις πρόβες είχε πλάκα αλλά στην πραγματικότητα κατάλαβα τη δυναμική της και τη γοητεία της, όταν έγινε μέσα στην παράσταση. Μάλιστα είναι η ώρα που περιμένω πολύ  γιατί  απαιτείται αμεσότητα και  μία ιδιαίτερη  ενγρήγορση η οποία είναι αποκαλυπτική .

Θα συνεργαστείς με τον Πυργιέρη και στο επόμενο έργο του. Μίλησέ μας γι΄αυτό.

Θα δουλέψουμε στην Ταράτσα του  Ζαν Κολοντ  Καρριέρ, το οποίο θα παρουσιαστεί στο Σύγχρονο θέατρο. Εδώ, ένας άντρας και μία γυναίκα χωρίζουν, η γυναίκα θα φύγει με  κάποιον άλλο άντρα, τον περιμένει με  τη βαλίτσα στο χέρι. Ταυτόχρονα, οι δυο τους  περιμένουν τους υποψήφιους ενοικιαστές, οι οποίοι θέλουν να νοικιάσουν το διαμέρισμα στο οποίο ζούσαν. Σε αυτόν τον πλέον ουδέτερο δεύτερο χώρο θα δημιουργηθούν μια σειρά από σχέσεις και συγκρούσεις ,οι οποίες είναι κωμικοτραγικές, είναι δηλαδή αυτή η ταράτσα στην πραγματικότητα γίνεται μια μικρογραφία της σύγχρονης ζωής.

Πληροφορίες για την παράσταση: