Φώτης Καράλης

Το μόνο που μετράει είναι να καταλάβεις τι είσαι πραγματικά, και τι θέλεις να εσύ να πετύχεις.

Τι σκέφτηκες όταν σου πρότεινε η σκηνοθέτης Χρύσα Καψούλη, να παίξεις στην παράσταση «Η Σκιά του Μαρτ»;

Πάντα είναι συναρπαστικό να ξεκινάς με έναν καινούργιο ρόλο, μ’ έναν καινούργιο χαρακτήρα που θα πρέπει να ανακαλύψεις την βασική ερώτηση «Ποιος είμαι;». Είναι η πρώτη μου συνεργασία και με την Χρύσα και με το θέατρο Αργώ και είμαι πολύ χαρούμενος που δουλεύω μαζί τους. Σε αυτή την θεατρική συνεύρεση, όπως και σε όλες τόσα χρόνια, μπαίνω πάντα με δοτικότητα και ετοιμότητα να δοκιμάσω και να δοκιμαστώ.

Τι πιστεύεις ότι έχει να μας πει ένα σουηδικό κείμενο για την δεκαετία του 1940;

Ο Στιγκ Ντάγκερμαν μας φέρνει σε μια πόλη καθώς αυτή βιώνει μια μεταπολεμική περίοδο. Πόλη και πόλεμος γίνονται σύμβολα χωρίς να έχει σημασία η ταυτότητα τους αλλά η ουσία και η φύση τους με απώτερο σκοπό να μιλήσουμε για την λέξη «Ήρωας». Ο συγγραφέας μας παρουσιάζει ένα σπίτι με τρεις χαρακτήρες, την μάνα, και τα δυο παιδιά της. Έναν ήρωα γιο που έδωσε την ζωή του και αντιστάθηκε στους κατακτητές και ως αντίστιξη τον δειλό γιο που έμεινε στο σπίτι και αποφάσισε να παρακολουθήσει τα πάντα από το παράθυρο του. Οι εναπομείναντες μάνα και γιός ζουν κάτω από την σκιά του ήρωα, του Μαρτ, σε μια αποπνικτική και αποκομμένη ζωή που θυμίζει μια διαρκή αναμονή. Και αυτό είναι που μας αφορά εμάς. Πως επιβιώνουμε μετά από τον χαμό ενός ήρωα-γιο; Και τι σημαίνει θυσία και επιβίωση;

Ο ρόλος σου μιλάει για θυσία, δειλία, εξάρτηση και τέλος γενναιότητα. Πως επεξεργάστηκες όλα αυτά τα στοιχεία;

Ο Γκάμπριελ, ο γιος που απέμεινε, κατάλαβε από νωρίς ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της μητέρας του. Ίσως όμως δεν του έχει δοθεί η ευκαιρία ζώντας κάτω από την σκιά του μεγαλύτερου, δυνατότερου αδερφού του. Και οι δυο γιοί όμως θυσιάζουν τους εαυτούς τους, ο ένας στην αντίσταση στους κατακτητές και ο άλλος παραδίδοντας τον εαυτό του στην μητέρα του και στο σπίτι. Έτσι αυτό μετατρέπεται σε εξάρτηση με την μάνα που μεταφράζεται από την ίδια ως δειλία. Ο Γκάμπριελ λοιπόν ζει παγιδευμένος σε μια τοξική πραγματικότητα και δεν γνωρίζει, ακόμα, τον τρόπο διαφυγής. Δεν είναι ποτέ εύκολο να προσεγγίσεις χαρακτήρες που δεν ξέρουν πως να διαφύγουν από αυτό που βιώνουν, γιατί πρέπει να μελετήσεις προσεκτικά πόσο και πως αυτό τους έχει τραυματίσει. Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να βγει ένα επιφανειακό νεύρο, σε μια στεγνή απόδοση του «υποφέρω». Ο αντι-ήρωας μας πρέπει μέσα στην διάρκεια του έργου να ωθηθεί στην γενναιότητα όπως αυτή ερμηνεύεται από τον ίδιο. Νομίζω με την Χρύσα χτίσαμε μια διαδρομή που επιτρέπει στους θεατές να πονέσουν μαζί του και να δικαιολογήσουν τις πράξεις του. Ελπίζω.

Τι σκέφτεσαι όταν διαβάζεις τη φράση του Οδυσσέα Ελύτη “Το παν είναι η ρότα σου κόντρα στην κοινωνία ετούτη”;

Με όλο το σεβασμό προς τον ποιητή, το παν είναι να βρεις ποιος είσαι εσύ γιατί η κοινωνία, η οικογένεια, ο κόσμος είναι έτοιμος να σε κατηγοριοποιήσει και να σε απομονώσει. Το μόνο που μετράει είναι να καταλάβεις τι είσαι πραγματικά, και τι θέλεις να εσύ να πετύχεις. Και αυτό γίνεται μόνο αν σταματήσεις την ρότα σου κόντρα στους άλλους και απλώς τους αποδεχτείς και τους αναγνωρίσεις. Με τα λόγια του ίδιου ποιητή:

«Βλέπεις, είπε, είναι οι Άλλοι

και δε γίνεται Αυτοί χωρίς Εσένα

και δε γίνεται μ’ Αυτούς χωρίς, Εσύ

Βλέπεις, είπε, είναι οι Άλλοι

και ανάγκη πάσα να τους αντικρίσεις

ἡ μορφή σου αν θέλεις ανεξάλειπτη νά ‘ναι

και να μείνει αυτή.»

Πληροφορίες για την παράσταση: