Σωκράτης Πατσίκας και Χρήστος Δασκαλάκης, για την «Τελευταία Ιουλιέτα».

Ο Χρήστος Δασκαλάκης γράφει, και ο Σωκράτης Πατσίκας σκηνοθετεί, ένα έργο για τις δεύτερες ευκαιρίες, το χρόνο που τρέχει, τα γκρεμισμένα όνειρα και τη δύναμη του να ξεκινάμε απ’ την αρχή! Τους συναντήσαμε, και μέσα σε ένα κλίμα θετικής διάθεσης και αμοιβαίου θαυμασμού, μας μίλησαν για όλα όσα θα πρέπει να ξέρουμε πριν χειροκροτήσουμε την «Τελευταία Ιουλιέτα»…

Γνωρίζοντας τη στενή σας φιλία, θέλω να ρωτήσω ποια ιδιότητα επικρατεί στη μεταξύ σας σχέση. Του φίλου ή του συνεργάτη;

Χρήστος: Σίγουρα του φίλου! Την ευφυία του Σωκράτη στο θέατρο μπορώ να τη θαυμάζω με οποιαδήποτε ιδιότητα. Την τρυφερότητα του όμως σαν άνθρωπο μπορώ περισσότερο να τη ζήσω με την ιδιότητα του φίλου.

Σωκράτης: Μα και βέβαια του φίλου! Άλλωστε η συνεργασία μας προέκυψε λόγω της φιλίας μας. Είναι λίγο περίεργο και ταυτόχρονα πρωτόγνωρο. Σαν να σου επιτρέπει ο φίλος σου να κοιτάξεις το κρυφό του ημερολόγιο…

Τι ήταν αυτό που σας έφερε κοντά;

Χρήστος: Η αγάπη μας για την Ύδρα αρχικά! Εκεί γνωριστήκαμε με τον Σωκράτη και την οικογένεια του!

Σωκράτης: Αυτό το υπέροχο νησί, με την ομορφιά του, μας μάγεψε τόσο ώστε να επιστρέψουμε σε αυτό μετά την πρώτη μας επίσκεψη εκεί με την οικογένειά μου. Ο Χρήστος και οι Υδραίοι με τη ζεστασιά τους, σχεδόν μας «επέβαλαν» να εγκατασταθούμε εκεί για όλα μας τα καλοκαίρια.

Συνεργάζεστε φαντάζομαι πρώτη φορά. Ποιανού ιδέα ήταν;

Χρήστος: Βασικά είχα μόλις τελειώσει τη συγγραφή του έργου και ήμουν σε μια γενικότερη αναζήτηση για το ποιος θα αναλάβει τη σκηνοθεσία του. Ο Σωκράτης ήταν πάντα στο μυαλό μου αλλά δίσταζα. Έμοιαζα πολύ «μικρός» μπροστά του καλλιτεχνικά. Τελικά, αφού πρώτα άμβλυνε την ανασφάλεια μου η πολύμηνη παρέα μας στο νησί, του έκανα την πρόταση!

Σωκράτης: Ήταν του Χρήστου, ναι. Γνώριζα και θαύμαζα τη δουλειά του ως συγγραφέα αλλά δεν είχα ιδέα ότι είχε γράψει και κάτι για το θέατρο.

«Η τελευταία Ιουλιέτα». Ένα έργο αληθινό, έξυπνο, με δυνατές συγκινήσεις και ανατροπές. Τι σας συγκινεί περισσότερο, τον καθένα σας, σε αυτή την παράσταση;

Χρήστος: Νομίζω με συγκινεί κάθε σκηνή με εκρήξεις ή εξομολογήσεις μεταξύ των πρωταγωνιστών. Από τις πρόβες κιόλας ένιωθα τα μάτια μου υγρά στο σημείο κάθε μονολόγου της Ιουλιέτας. Νομίζω εκεί είναι το ευαίσθητο σημείο μου.

Σωκράτης: Με συγκινεί η αλήθεια των συναισθημάτων των ηθοποιών της παράστασης μας. Είναι στιγμές που χάνω την αίσθηση του αν μου μιλούν οι ηθοποιοί ή οι ρόλοι.

Για όσους μπορεί να μην ξέρουν, πείτε μας τι πραγματεύεται αυτή η παράσταση.

Χρήστος: Τρείς κοπέλες, μόνες, ευνουχισμένες και άνεργες, προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στις δύσκολες συνθήκες της μεγάλης πόλης, στον ανταγωνισμό και τον χρόνο που τρέχει. Λίγο πριν την ολοκληρωτική τους κατάρρευση, αποφασίζουν
να παίξουν τον μόνο ρόλο που φαίνεται ότι ξέρουν καλύτερα. Το ρόλο της ζωής τους…

Σωκράτης: Το βασικό θέμα της παράστασης, είναι η συντροφικότητα και η απογύμνωση από οτιδήποτε ψεύτικο μας έχουν φορτώσει ή έχουμε φορτώσει οι ίδιοι στον εαυτό μας.

Μπορεί να ταυτιστεί ένας δημιουργός ή ένας σκηνοθέτης με κάποια σκηνή ή κάποιο ρόλο;

Χρήστος: Για εμένα, που το έργο είναι σε πολλά σημεία του αυτοβιογραφικό, υπάρχει μεγάλη ταύτισή και κάθε ρόλος κρύβει μέσα του ένα μεγάλο κομμάτι του ψυχισμού μου. Ίσως και γι’ αυτό με συγκινεί σε πολλά σημεία. Γιατί μου θυμίζει πολλές δικές μου προσωπικές εμπειρίες και δυσκολίες.

Σωκράτης: Ο δημιουργός, τουλάχιστον στη δική μας τέχνη, δουλεύει με τα κομμάτια του εαυτού του, οπότε η ταύτιση είναι αναγκαία. Όμως το θέατρο γίνεται για το κοινό, οπότε αυτό και βοηθάει στο να μην είναι η παράσταση μόνο μια αυτό – ικανοποιητική ψυχαναλυτική άσκηση.

Πόσο εύκολο είναι για έναν καλλιτέχνη να είναι αντικειμενικός με το έργο του;

Χρήστος: ‘Όταν αγαπάς κάτι, είναι δύσκολο να είσαι αντικειμενικός. Είναι εύκολο όμως να μπορείς να εντοπίσεις τις αδυναμίες του και θέλει μεγάλη δύναμη να το παραδεχθείς ώστε να τις διορθώσεις.

Σωκράτης: Μου είναι αδύνατον. Κατά τη διάρκεια μιας δουλειάς βλέπω συνεχώς τα ελαττώματά της. Μετά από καιρό θυμάμαι τις αρετές της.

Γιατί «τελευταία» και γιατί «Ιουλιέτα»;

Χρήστος: Γιατί όλοι στη ζωή μας έχουμε παίξει κάποιον ρόλο, είτε μας άρεσε είτε όχι. Κάποιες φορές υπήρξαμε πρωταγωνιστές, κάποιες φορές απλά κομπάρσοι. Έρχεται όμως η στιγμή που καλούμαστε να παίξουμε έναν τελευταίο ρόλο. Το ρόλο του πραγματικού μας εαυτού! Και αυτός ο ρόλος, δε συγκρίνεται με καμία Ιουλιέτα και με κανέναν Ρωμαίο. Αυτός, είναι ο σπουδαιότερος ρόλος της ζωής μας…

Σωκράτης: Γιατί αυτός ο ρόλος είναι ένα ορόσημο στο παγκόσμιο ρεπερτόριο και επειδή ο κάθε ρόλος της δικής μας παράστασης «εξηγεί» το δικό του γιατί. Τώρα το «τελευταία», ίσως γιατί κάθε «τέλος» είναι μια ευκαιρία ώστε να ειπωθούν όλα και να ξεκινήσουμε απελευθερωμένοι πάλι από την αρχή.

Πως ήταν η μεταξύ σας συνεργασία; Δυσκολεύει η συνθήκη της φιλίας δύο επαγγελματίες;

Χρήστος: Καθόλου! Έχοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στον Σωκράτη, σε όλη τη διάρκεια των προβών, ήμουν σχεδόν αόρατος. Ακόμα και τις στιγμές που είχα μια μικρή ανάμιξη, εκτελούσα τις οδηγίες του σκηνοθέτη ως Χρήστος, όχι ως ο συγγραφέας του έργου. Η δουλειά του συγγραφέα τελειώνει μόλις παραδώσει το κείμενο!

Σωκράτης: Καθόλου, αντιθέτως σε βοηθάει να κατεβάσεις τον εγωισμό σου. Ήταν πολύ ενδιαφέρον να προσπαθείς να ανιχνεύσεις τι ήθελε να πει ο «ποιητής», όταν αυτός είναι ένας άνθρωπος που γνωρίζεις. Σαν να προσπαθείς να ανιχνεύσεις τα
μύχια της ψυχής του φίλου σου.

Τι ανακαλύψατε ο ένας για τον άλλον μέσα από αυτήν τη διαδικασία;

Χρήστος: Προσωπικά, θαύμασα τις γνώσεις και την εμπειρία του Σωκράτη. Κάθε πρόβα ήταν και ένα μικρό σεμινάριο υποκριτικής. Εκεί κατάλαβα το μέγεθος του ταλέντου του και την αγάπη του για το θέατρο. Κάθε του σκέψη, κάθε σχόλιο, κάθε
οδηγία, ήταν για εμένα ένας ολόκληρος καινούριος κόσμος.

Σωκράτης: Πόσο αδιάκοπα εργάζεται αυτός ο άνθρωπος για την βελτίωση των πάντων. Με μια γλύκα και φροντίδα συγκινητική. Σε σπρώχνει να δώσεις τον καλύτερο εαυτό σου, για σένα.

Και η συνεργασία σας με την υπόλοιπη ομάδα;

Χρήστος: Προσωπικά, γνωρίζω τις τρεις πρωταγωνίστριες και τη μουσικό μας από τη συνεργασία μας στην οικογενειακή παράσταση «Η Χιονονιφάδα που αγάπησε το Καλοκαίρι» που παίζεται φέτος για δεύτερη χρονιά στο θέατρο Αλκμήνη.
Επομένως για εμένα το έδαφος συνεργασίας ήταν ήδη γνώριμο. Αυτό που δεν μπορούσα να φανταστώ ήταν η μεταμόρφωση των κοριτσιών στους καινούριους τους ρόλους. Ήταν μια μικρή αποκάλυψη!

Σωκράτης: Όλοι οι συντελεστές της «Τελευταίας Ιουλίετας» ήταν ήδη επιλεγμένοι από τον Χρήστο, ως γνώριμοι από παλιά όπως ανέφερε και ο ίδιος. Ήταν σαν να μου έδωσε ένα κομμάτι από τον κόσμο του και μου είπε «καν’ το ό,τι θες», και τον ευχαριστώ γι’ αυτό. Τι άλλο θα μπορούσαμε λοιπόν να κάνουμε, έχοντας ένα κείμενο του Χρήστου, από το να αυτό-βελτιωθούμε; Ματώσαμε, κλάψαμε, γελάσαμε, αλλά πήγαμε και παρακάτω. Ευχαριστώ τις «Ιουλιέτες» μας μία προς μία για τις καταθέσεις ψυχής και να ξέρουν πως μου λείπουν οι πρόβες μας. Οι πρόβες που, σε αντίθεση με αυτό που αναφέρει το έργο, είχαν αποτέλεσμα…

Τι θέλει να πει ο καθένας σας μέσα από αυτή την παράσταση; Τι θα θέλατε να πάρει ο θεατής μαζί του φεύγοντας από το θέατρο;

Χρήστος: Κάθε θεατής θα ήθελα να πάρει μαζί του την αλήθεια μας. Θα ήθελα να βρει μέσα στο έργο ένα δικό του κομμάτι…

Σωκράτης: Για μένα, μια παράσταση, είναι μια ιστορία που πρέπει να την καταλάβουν όλοι, να την «αντιληφθούν» μερικοί, να την «κατανοήσουν» κάποιοι και αν είναι δυνατόν, να μεταλλάξει τουλάχιστον έναν. «Η τελευταία Ιουλιέτα», μιλάει για το «παραμύθι» που χτίζει και μπαίνει μέσα του ο κάθε άνθρωπος, χάνοντας έτσι την υπόλοιπη ζωή του. Αν συνειδητοποιήσει το ψέμα του και
αφυπνιστεί έστω και ένας θεατής αυτής της παράστασης, αυτό θα ήταν ευλογία…

Πληροφορίες και προσκλήσεις για την παράσταση  «Τελευταία Ιουλιέτα» ΕΔΩ