Η Δανάη Ντέμου μιλάει για την παράσταση “Βασιλιάς Αλέξανδρος”

Μίλησε μας για το έργο «Βασιλιάς Αλέξανδρος» του Ανδρέα Κεντζού.
Ο «Βασιλιάς Αλέξανδρος» είναι μια ιστορία που θα ακουστεί για πρώτη φορά. Μια ιστορία για μια τετραμελή οικογένεια (ο παππούς που έχει άνοια, η κόρη του, ο άντρας της, η κόρη τους) κι έναν επισκέπτη (o σύντροφος της νεαρής κοπέλας). Όλα
διαδραματίζονται μέσα σε μία μέρα. Είναι μία από αυτές τις μέρες που ένα απρόσμενο γεγονός είναι ικανό να αλλάξει τις ισχύουσες δυναμικές μέσα σε μια οικογένεια. Προσωπικά, θεωρώ πως είναι ένα έργο που φωτίζει την έννοια της
«κληρονομιάς» – είτε αναφερόμαστε στην υλική περιουσία, είτε στα γονίδια ή στα χαρακτηριστικά της εμφάνισης ή στις αρετές ή στα κουσούρια ή στις καλές ή κακές συνήθειες ή… ή… Ακόμη και σε αυτό που ονομάζουμε εθνική κληρονομιά. Πώς οι άνθρωποι ζουν έχοντας λάβει ως κληρονομιά όλα τα παραπάνω – και πολλά ακόμη;
Είναι ένα σπουδαίο ερώτημα αυτό για μένα και δεν ξέρω αν θα καταφέρω ποτέ να το απαντήσω με σιγουρία.

 Ποιος είναι ο ρόλος σου;
Η ηρωίδα μου είναι η Κατερίνα. Η κόρη της κόρης. Ζει με τους γονείς της, ακόμη. Και αυτόν τον καιρό έχει έναν νέο έρωτα, τον Λουκά. Αισθάνομαι πως βρίσκεται σε μια θάλασσα· με το δεξί πόδι σε μια βάρκα και το αριστερό σε μια άλλη· οι βάρκες
πλάι πλάι· η θάλασσα γαλήνια, αλλά με τον παραμικρό κυματισμό οι βάρκες ίσως να απομακρυνθούν κι η Κατερίνα να βρεθεί μες στο νερό. Θέλει πολλή δύναμη κι αποφασιστικότητα να διαλέξεις τη βάρκα που θα σε ταξιδέψει, αλλά αργά ή γρήγορα αυτή η επιλογή εμφανίζεται ως ανάγκη, ακόμη και χωρίς τη θέληση μας.

 «Η ιστορία του κάθε έθνους, φτιάχνεται μέσα από τους πολέμους του». Πώς αντιλαμβάνεσαι αυτήν την φράση;
Ως μαθήτρια μου άρεσε πολύ η ιστορία. Δεν συνειδητοποιούσα τότε πως οι ιστορικές μου γνώσεις περιορίζονταν σε πολεμικές συγκρούσεις, χρονολογίες, συνθήκες ειρήνης και κατορθώματα μεγάλων αντρών. Έμαθα να χωρίζω το παρελθόν σε περιόδους και η κάθε περίοδος να έχει τους νικητές και του ηττημένους της. Και χαιρόμασταν όταν μας έλεγαν πως εμείς ήμασταν οι νικητές.
Αν όμως «διαβάζεις» την ιστορία έτσι, δεν θα είσαι ποτέ αληθινά νικήτρια/ής. Η αγάπη μου για το διάβασμα μαζί με λίγη περιέργεια με βοήθησαν μεγαλώνοντας να δω την ιστορία μέσα από νέα φίλτρα. Και όχι, ακόμη και αν κατανοώ γιατί
μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο, δεν συμφωνώ. Εύχομαι αυτό που ονομάζουμε ανθρωπότητα να είναι εν τέλει κάτι παραπάνω από τα κράτη, τα έθνη και τις συγκρούσεις των.

 Είμαστε η ιστορία μας; Ή μήπως μπορούμε να είμαστε μέσα από αυτήν και κάτι άλλο;
Είμαστε η ιστορία μας και μέσα από αυτήν μπορούμε να είμαστε και κάτι άλλο, αρκεί να θέλουμε να καταλάβουμε ποια είναι πραγματικά η ιστορία μας, πώς έχει επηρεάσει το παρελθόν μας, πώς θα επηρεάσει το μέλλον μας και πόσο θα την
επηρεάσουμε εμείς. Ο Τσόμσκι είχε πει πως οι απλοί άνθρωποι, που τα ονόματα τους δεν μπαίνουν στις σελίδες της ιστορίας, είναι αυτοί που τη δημιουργούν. Και σε ατομικό επίπεδο αν το δει κανείς, το παρελθόν πάντα βρίσκει τρόπο να τρυπώσει στο παρόν – η μνήμη είναι κατεργάρα και συχνά μας αιφνιδιάζει. Πολλές φορές θα βρούμε τον τρόπο ό,τι δεν θέλουμε να θυμόμαστε ή να το διαγράψουμε από αυτήν ή να το σουλουπώσουμε έτσι όπως μας αρέσει. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο είμαστε πάντα κάτι διαφορετικό από το παρελθόν μας – το θέμα για μένα έγκειται στο αν θα παλέψουμε για να είμαστε καλύτεροι από αυτό ή αν θα παραιτηθούμε.

 Τι σκέφτεσαι για το 2020;
Συνήθως οι σκέψεις μου είναι αρκετά απαισιόδοξες και γι’ αυτό τον λόγο για το 2020 σκέφτομαι πως καλό θα είναι πια να αρχίσω να σκέφτομαι πιο αισιόδοξα – ιδανικά κάποιες στιγμές να σταματάω να σκέφτομαι εντελώς. Σκέφτομαι, επίσης,
πως ίσως ήρθε επιτέλους η ώρα να βγάλω δίπλωμα οδήγησης.

Πληροφορίες για την παράσταση «Βασιλιάς Αλέξανδρος» στο θέατρο ΜΠΙΠ ΕΔΩ